Thông điệp từ Bộ trưởng Hồ Đức Phớc trong cuộc họp với đại diện của 39 công ty chứng khoán va doanh nghiệp phát hành trái phiếu ngày 23/11 là khá rõ: tiếp tục tìm giải pháp để củng cố niềm tin và tăng cường tính thanh khoản cho trị trường trái phiếu doanh nghiệp.

Ngay cả Nghị định 65/2022/NĐ-CP cũng sẽ được xem xét, sửa đổi, “điều chỉnh phù hợp” nhằm phát triển thị trường bền vững. Nghị định này, vừa được ban hành chỉ hơn 2 tháng trước, bị phàn nàn là “siết” chặt, làm thị trường rơi vào trạng thái ngủ đông đến mức Nghị quyết 143 của Chính phủ về phiên họp thường kỳ tháng 10 đã yêu cầu sửa đổi.

Bộ trưởng tổng kết về thực tại: vừa qua có một số doanh nghiệp vi phạm pháp luật trong phát hành bị xử lý hình sự, gây ra tâm lý hoang mang, dẫn đến nhà đầu tư đua nhau đi rút tiền, doanh nghiệp đi vay gặp khó khăn.

Như vậy, thông điệp của Bộ trưởng Tài chính là đã rõ, và các chính sách trong Nghị định 65 sẽ được điều chỉnh tới đây.

Bộ Tài chính phát đi thông điệp cần sửa Nghị định 65 chỉ hơn hai tháng sau khi ban hành vì các quy định quá chặt.

Song, vấn đề quan trọng nhất hiện nay là phải lấy lại niềm tin thị trường, của các nhà đầu tư và của doanh nghiệp, tuyệt đối tránh tích tụ thành tâm lý đám đông.

Có một điểm cần nhấn mạnh: tuyệt đại đa số trái phiếu doanh nghiệp là có tài sản đảm bảo hoặc được bảo đảm bởi các tổ chức tín dụng.

Báo cáo của Bộ Tài chính cho biết, trong 10 tháng đầu năm 2022, khối lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp đạt 328,9 nghìn tỷ đồng. Trong số đó, 46,48% trái phiếu riêng lẻ có tài sản bảo đảm; 53,52% còn lại là không có tài sản bảo đảm nhưng chủ yếu là trái phiếu của tổ chức tín dụng.

Bên cạnh đó, giá trị trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn trong 2 tháng cuối năm 2022 là 56 nghìn tỷ đồng. Giá trị trái phiếu đến hạn của các doanh nghiệp bất động sản là 21,4 nghìn tỷ đồng, nhưng có tới 99,6% là có tài sản bảo đảm. Các tổ chức tín dụng chỉ có 15,6 nghìn tỷ đồng, các doanh nghiệp sản xuất là 10,6 nghìn tỷ đồng.

Những con số trên, nếu đúng, là rất thuyết phục để lấy lại niềm tin thị trường đang rất “chao đảo”. Xin nhấn mạnh là khối lượng trái phiếu mua lại trước hạn là 152,5 nghìn tỷ đồng trong 10 tháng đầu năm, tăng 49,6% so với cùng kỳ năm 2021. Điểm này cần được truyền thông tốt và hiệu quả hơn nữa để ổn định tâm lý thị trường, bên cạnh việc không hình sự hóa.

Hiện nay, các thị trường đều đang rất khó khăn. Đó là lãi suất tiền gửi ngân hàng lên cao; việc hút tiền từ lưu thông với khối lượng lớn làm các doanh nghiệp khó phát hành trái phiếu; nhiều tổ chức tín dụng đã hết room; thị trường trái phiếu gặp rất nhiều khó khăn, nhất là việc thanh toán các lô trái phiếu đến hạn; thị trường bất động sản đông cứng; thị trường chứng khoán mất điểm và tất nhiên là yếu tố tâm lý.

Vì thế, một hay vài giải pháp của riêng ngành tài chính sẽ ít hiệu quả với tình thế phức tạp đang diễn ra, mà đòi hỏi sự kết hợp chính sách rất chặt chẽ của các bộ ngành và địa phương.

Bộ Tài chính cam kết sẽ tổ chức họp giữa các cơ quan bộ, ngành, nhất là các ngành có liên quan mật thiết với thị trường như Ngân hàng Nhà nước, Thanh tra Chính phủ, Bộ Công an, Bộ Xây dựng để cùng nhau đánh giá, xem xét của thị trường.

Các giải pháp này và hơn nữa hi vọng sẽ được xem xét nhanh chóng, có thể thực thi hiệu quả để giảm thiểu những điều không mong đợi.

Tư Giang