Ngày 1/3, Phó giáo sư, bác sĩ Nguyễn Huy Thắng, Trưởng khoa Bệnh lý mạch máu não, Bệnh viện Nhân dân 115 (TP.HCM), cho biết nơi đây mới tiếp nhận một trường hợp nhập viện với 5 đầu ngón tay bị dao lam rạch sâu.

Khai thác bệnh sử ghi nhận, người đàn ông có tiền sử tăng huyết áp, hút thuốc, hẹp động mạch nội sọ. Ông đột ngột liệt nửa người. Sau khi tham khảo “thầy thuốc online”, vợ và em gái liền xử trí bằng cách lấy lưỡi lam cắt sâu vào đầu ngón tay của bệnh nhân bên bị liệt.

Người bệnh bị chảy máu nhiều. Chờ mãi không thấy hết liệt, gia đình vội vàng đưa ông vào bệnh viện huyện. Ngay lập tức, bác sĩ chỉ định chuyển ông lên Bệnh viện Nhân dân 115 để kịp giờ vàng.

Bàn tay người đàn ông khi chuyển đến bệnh viện cấp cứu đột quỵ. Ảnh: BSCC.

Khi đến Bệnh viện Nhân dân 115, bệnh nhân đã trải qua hơn 6 giờ kể từ lúc khởi phát triệu chứng. Qua thăm khám, thực hiện chẩn đoán hình ảnh, bác sĩ nhận định bệnh nhân bị tắc động mạch não giữa. Người bệnh được can thiệp lấy huyết khối bằng dụng cụ ngay sau đó.

Bệnh nhân đã xuất viện, bác sĩ yêu cầu ông bỏ thuốc lá, tuân thủ uống thuốc theo hướng dẫn nhằm phòng ngừa nguy cơ tái phát đột quỵ.

Thực tế, nhiều năm qua, các bác sĩ liên tục cảnh báo việc dùng kim hay dao chích vào đầu ngón tay cho chảy máu là cách sơ cứu sai với người bệnh đột quỵ. Tuy nhiên, nhiều người dân vẫn thường áp dụng cách làm phản khoa học này khiến bệnh nhân đột quỵ mất cơ hội cấp cứu kịp giờ vàng.

Bác sĩ Thắng khẳng định chưa có bằng chứng về việc cấp cứu cho người bị đột quỵ bằng cách chích máu từ đầu ngón tay. Nguyên tắc vàng là tính thời điểm để can thiệp, giúp bệnh nhân đột quỵ thoát nguy cơ tử vong cũng như tàn phế.

Theo bác sĩ Thắng, động tác đầu tiên khi gặp người bị đột quỵ là đưa đến bệnh viện có khả năng cấp cứu đột quỵ và gần nhất. Mỗi phút trì hoãn, hai triệu tế bào não sẽ chết và không thể phục hồi được. Do đó, thời gian nhập viện càng sớm, khả năng cấp cứu đột quỵ thành công càng cao.

Phát hiện sớm cơn đột quỵ

Theo Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Bá Thắng, Trưởng đơn vị đột quỵ, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, để phát hiện sớm cơn đột quỵ, cần dựa vào những dấu hiệu ban đầu theo quy tắc FAST.

F - Face (liệt mặt): Người bệnh có thể bị liệt một bên mặt với biểu hiện méo miệng, nhân trung bị lệch, thể hiện rõ nhất khi há miệng hoặc cười.

A - Arm (liệt cánh tay): Người bệnh cử động khó hoặc không thể cử động một tay hoặc tay chân một bên cơ thể. Khi yêu cầu người bệnh giơ 2 tay lên sẽ thấy một bên không giơ hoặc không giữ lại được.

S - Speech (nói chuyện): Người bệnh khó nói, phát âm không rõ, nói dính chữ, nói ngọng bất thường, hoặc không hiểu lời nói.

T - Time (thời gian): Tranh thủ tối đa thời gian gọi xe cứu thương ngay đưa người bệnh đến bệnh viện để được cấp cứu kịp thời.

Ngoài ra, có thể ghi nhớ: "Méo cười, ngọng nói, xuôi tay - Mau gọi cấp cứu, đi ngay, đừng chờ".