Cam kết cho vay nhưng chưa giải ngân
Liên quan đến chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng cho vay ưu đãi để phát triển nhà ở xã hội (NƠXH), nhà ở công nhân và cải tạo chung cư cũ được Thủ tướng triển khai vào tháng 3/2023, đến nay, vẫn chưa có dự án nào tại TPHCM tiếp cận được nguồn vốn này.
Chia sẻ với PV VietNamNet, lãnh đạo một công ty bất động sản cho biết, dự án NƠXH tại TP Thủ Đức mà công ty ông đang triển khai là một trong sáu dự án được Sở Xây dựng công bố đủ điều kiện vay gói tín dụng 120.000 tỷ đồng từ tháng 6/2023.
Để thực hiện dự án NƠXH nói trên, công ty đã có sự chuẩn bị về nguồn vốn. Tuy nhiên, khi biết có gói vay 120.000 tỷ đồng, chủ đầu tư đã cân đối lại nguồn tài chính và muốn vay 190 tỷ đồng.
“Dự án này đã được cơ quan chức năng thẩm định đủ điều kiện tiếp cận gói tín dụng ưu đãi 120.000 tỷ đồng. Gần 1 năm qua, ngân hàng vào làm việc nhưng vẫn chưa có cam kết gì về số tiền cho vay”, lãnh đạo công ty bất động sản nói.
Cũng tại TP Thủ Đức, dự án NƠXH phục vụ cho công nhân thuê tại phường Thạnh Mỹ Lợi chưa tiếp cận được gói tín dụng ưu đãi 120.000 tỷ đồng. Dự án này có quy mô hơn 1.000 căn hộ, chủ đầu tư có nhu cầu vay 700 tỷ đồng.
Xét theo các tiêu chí, dự án đủ điều kiện vay theo chương trình tín dụng ưu đãi. Ngân hàng BIDV - chi nhánh Q.7 đã thẩm định hồ sơ và đồng ý cấp hạn mức tối đa 585 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến nay chủ đầu tư dự án vẫn chưa được ngân hàng giải ngân.
Ngoài ra, tại TPHCM còn 4 dự án, gồm 2 dự án NƠXH và 2 dự án cải tạo chung cư cũ, đã đủ điều kiện nhưng vẫn chưa được vay từ gói tín dụng ưu đãi 120.000 tỷ đồng.
Trong đó, dự án NƠXH tại huyện Bình Chánh chưa được vay vì đã hoàn thành vào quý 1/2024. Chủ đầu tư 3 dự án còn lại vẫn đang thực hiện các thủ tục với ngân hàng.
Ngân hàng có quy định cho vay riêng
Theo ông Huỳnh Thanh Khiết – Phó giám đốc Sở Xây dựng TPHCM, gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho vay ưu đãi là cam kết của 4 ngân hàng thương mại nhà nước với Chính phủ cho nhà đầu tư và người mua nhà tại các dự án NƠXH, nhà ở công nhân.
Lãi suất cho vay của chương trình này thấp hơn khoảng từ 1,5% - 2% so với lãi suất cho vay trung dài hạn Việt Nam đồng bình quân của 4 ngân hàng.
Phó giám đốc Sở Xây dựng TPHCM cho rằng, các ngân hàng rất ủng hộ chương trình này. Tuy nhiên, khi tiếp nhận hồ sơ thẩm định để đồng ý cấp tín dụng cho các chủ đầu tư, các ngân hàng có quy định riêng về các điều kiện vay, nhằm đảm bảo thu hồi khoản vay theo quy định.
Cụ thể, với các dự án NƠXH, nhà ở công nhân thì chủ đầu tư phải có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Do đó, chủ dự án không thể dùng khu đất xây dự án NƠXH làm tài sản thế chấp cho chính dự án này mà phải dùng tài sản khác thế chấp, làm tài sản đảm bảo cho khoản vay.
Hầu hết các chủ dự án sau khi có quyết định giao đất hoặc chuyển mục đích sử dụng đất đều chưa thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Do vậy, thành phần hồ sơ vay không đáp ứng theo quy định của các ngân hàng.
Hiện nay, gói tín dụng 120.000 tỷ đồng được áp dụng tại 4 ngân hàng, gồm Agribank, BIDV, Vietcombank và Vietinbank. Trong khi đó, quá trình triển khai dự án, các chủ đầu tư có thoả thuận với ngân hàng khác để cấp hạn mức bảo lãnh với nhà thầu, người mua nhà, bảo lãnh hợp đồng bán nhà ở hình thành trong tương lai. Do vậy, có sự khác biệt về quy định cho vay giữa các ngân hàng.
Đối với các dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư, ngoài điều kiện do Bộ Xây dựng hướng dẫn, các ngân hàng yêu cầu phải có quyết định giao đất và giấy phép xây dựng mới xem xét cho vay.
Để gói tín dụng 120.000 tỷ đồng triển khai hiệu quả, Sở Xây dựng TPHCM kiến nghị Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường, Ngân hàng Nhà nước tháo gỡ những vướng mắc nói trên.