Tuần Việt Nam ghi lại lời kể của TS Lê Đăng Doanh – Nguyên Viện trưởng Viện Quản lí Kinh tế Trung ương(CIEM) nhân dịp kỉ niệm 100 năm ngày sinh của cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt.

Xem lại bài 1: Nhà lãnh đạo dám chịu trách nhiệm phá rào

Xem lại bài 2: Ông Sáu Dân và đổi mới thể chế

Thủ Tướng Võ Văn Kiệt được gọi là Thủ Tướng điện vì đã kiên quyết thực hiện thủy điện Trị An và đường tải điện 500 KV lịch sử, vượt qua rất nhiều tranh cãi và ý kiến phản đối gay gắt. 

Khi người thực hiện dự án này là Bộ trưởng Bộ Năng lượng Vũ Ngọc Hải bị kết án tù vì những sai sót trong quá trình thực hiện dự án, Thủ Tướng đã vào nhà tù thăm hỏi, gắn kỷ niệm chương đường dây 500KV, thể hiện sự quan tâm và trách nhiệm cá nhân của mình đối với dự án này. 

Thực tế đã xác nhận sự đúng đắn và cần thiết của dự án chuyển tải điện này, đã phát huy hiệu quả trong thực tế chuyển tải điện thông suốt giữa Bắc và Nam. Sự quan tâm của Thủ Tướng Võ Văn Kiệt không chỉ thể hiện tấm lòng nhân ái mà còn khẳng định chủ trương nhất quán của đồng chí trong đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước như thúc đẩy xây dựng cảng Dung Quất và khu công nghiệp hóa dầu...

Lãnh đạo đất nước Việt Nam chuyển đổi từ cơ chế kế hoạch hóa tập trung quan liêu bao cấp sang kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa trong tình hình hết sức khó khăn, tăng trưởng kinh tế thấp, lạm phát tăng cao, nông dân và doanh nghiệp thiếu động lực sản xuất, Việt Nam phải nhập khẩu bo bo về cho dân ăn để chống đói, đồng chí Võ Văn Kiệt đã lắng nghe ý kiến của người dân, doanh nhân và các chuyên gia để tìm giải pháp sáng tạo.

Ngay khi lãnh nhận cương vị Thủ Tướng năm 1991, đồng chí Võ Văn Kiệt đã thành lập Tổ Chuyên gia tư vấn về cải cách kinh tế bao gồm những chuyên gia của chính quyền Sài Gòn trước năm 1975 như TS Nguyễn Xuân Oánh, Luật sư Trương thị Hòa ở Thành phố Hồ Chí Minh cùng với những chuyên gia kinh tế ở Miền Bắc và 3 tiến sĩ kinh tế Việt Nam đang làm việc tại Mỹ, Nhật, Đức, để tham khảo ý kiến, một điều chưa có tiền lệ trong các Chính phủ tiền nhiệm. Quyết định này cũng thể hiện tinh thần hòa hợp, hoài giải dân tộc, huy động trí tuệ từ các nguồn khác nhau vì lợi ích chung của dân tộc.

Sự chân thành của Thủ Tướng Võ Văn Kiệt đã thuyết phục ông Lý Quang Diệu ủng hộ Việt Nam tham gia ASEAN 

Lắng nghe ý kiến của doanh nghiệp, của người dân, nhà lãnh đạo Võ Văn Kiệt đã cương quyết “cởi trói” cho doanh nghiệp từ việc xóa bỏ các rào cản “ngăn sông cấm chợ” đến việc kết nối kinh doanh với “thị trường tư bản chủ nghĩa”, tự do hóa xuất - nhập khẩu, xóa bỏ độc quyền nhà nước về xuất - nhập khẩu và kinh doanh ngoại tệ với thị trường tư bản chủ nghĩa.

Với tầm nhìn chiến lược đồng chí Võ Văn Kiệt đã thúc đẩy mạnh mẽ quá trình hội nhập quốc tế của Việt Nam, thuyết phục lãnh đạo các nước trong khu vực ủng hộ ủng hộ chính sách này. 

Biết rất rõ lập trường của nhà lãnh đạo Singapore Lý Quang Diệu về quan hệ Việt Nam - Campuchia trong giai đoạn trước đây, trên cương vị Thủ Tướng, đồng chí Võ Văn Kiệt đã trao đổi ý kiến về các chính sách kinh tế và hội nhập quốc tế và mời Lý Quang Diệu sang Việt Nam để trao đổi và tham khảo ý kiến. 

Sự chân thành của Thủ Tướng Võ Văn Kiệt đã thuyết phục ông Lý Quang Diệu ủng hộ Việt Nam tham gia ASEAN và hội nhập quốc tế, xây dựng một cộng đồng kinh tế hợp tác cùng có lợi và cùng phát triển, tạo ra một vị thế mới, thuận lợi cho phát triển đất nước. 

Đồng chí Võ Văn Kiệt đã kết hợp chặt chẽ giữa cải cách trong nước và hội nhập quốc tế, ủng hộ việc bình thường hóa quan hệ với Mỹ, chấp nhận việc ký kết với Liên Minh Châu Âu với những điều kiện cải cách kinh tế trong nước ta.

Bức thư ngày 9.8.1995 của Thủ Tướng Võ Văn Kiệt gửi Bộ Chính trị là một đóng góp tầm chiến lược cho quá trình hình thành những quyết sách quan trọng nhất của Đại Hội Đảng lần thứ VIII. Ngày nay, nhìn lại có thể thấy thực tế cuộc sống đã xác nhận những nhận định và quan điểm được trình bày trong bức thư đó như xây dựng nhà nước pháp quyền, đẩy mạnh cải cách hành chính, kiểm soát các hoạt động trên thị trường,... là đúng đắn và sáng suốt, được thực tế xác nhận.

Sau khi nghỉ công tác, đồng chí Võ Văn Kiệt vẫn tâm huyết viết hàng trăm bức thư gửi đến lãnh đạo Đảng, Nhà nước đề cập đến các vấn đề kinh tế - xã hội nóng được dư luận quan tâm, đóng góp tâm huyết vào công cuộc phát triển của đất nước.

Kỷ niệm 100 năm ngày sinh của Thủ Tướng Võ Văn Kiệt chúng ta nguyện tiếp tục thực hiện những hoài bão mà đồng chí đã chỉ ra cho chúng ta.

Lan Anh ghi