Cuối ngày 1/8, trước khi rời Thủ đô New Delhi kết thúc chuyến thăm cấp Nhà nước đến Ấn Độ, Thủ tướng Phạm Minh Chính đến thăm và phát biểu tại Hội đồng các Vấn đề Thế giới của Ấn Độ (ICWA).
Tiếp tục là nguồn cảm hứng mạnh mẽ cho các nước
Bài phát biểu của Thủ tướng có chủ đề “Tăng cường quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Ấn Độ vì hòa bình, hợp tác và phát triển ở khu vực Ấn Độ Dương – châu Á – Thái Bình Dương và toàn cầu”.
Người đứng đầu Chính phủ Việt Nam bày tỏ rất vinh dự được phát biểu trước ICWA - nơi tiên phong trong việc định hình tầm nhìn đối ngoại của Ấn Độ suốt hơn 7 thập kỷ qua.
“Cũng chính từ khán phòng này, nhiều sáng kiến, ý tưởng về đối ngoại của Ấn Độ đã được khởi xướng, đóng góp tích cực cho hòa bình và hợp tác ở khu vực và trên thế giới”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Đặc biệt, tại Ngôi nhà Sapru này đã chứng kiến nhiều sự kiện lịch sử trọng đại, mà nổi bật là Hội nghị Quan hệ châu Á lần thứ nhất năm 1947, đặt nền móng cho sự ra đời của Phong trào Không liên kết (NAM) sau này.
“Đến với Ấn Độ trong chuyến thăm này, chúng tôi được chứng kiến và cảm nhận sâu sắc về những thành tựu vĩ đại của nền văn minh sông Hằng và sự phát triển vượt bậc của Ấn Độ ngày nay”, Thủ tướng chia sẻ.
Đó là một trong những cái nôi của văn minh nhân loại. Ngôi đền Taj Mahal, con số “0” và số thập phân cùng hai bộ Sử thi Ramayana và Mahabharata là những di sản lớn lao mà người Ấn Độ cổ đại đã để lại cho nhân loại.
Đó là tư tưởng “Thống nhất trong đa dạng” đã làm nên bản sắc của Ấn Độ, như nhà lãnh đạo kiệt xuất Nê-ru đã từng nói “Ấn Độ tự thân là một thế giới, nơi hội tụ những đa dạng vĩ đại và tương phản vĩ đại”.
Thủ tướng nhắc lại cách đây 66 năm, trong chuyến thăm lịch sử đến Ấn Độ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định “Ấn Độ là một nước độc lập, hùng mạnh, đã có nhiều cống hiến quý báu cho hòa bình châu Á và thế giới”, và “sự thành công của Ấn Độ trong xây dựng đất nước là nguồn cảm hứng to lớn đối với Việt Nam”.
Ngày nay, Ấn Độ đang phát huy vai trò ngày càng lớn hơn đối với hòa bình, ổn định và thịnh vượng của khu vực Ấn Độ Dương - châu Á - Thái Bình Dương và trên toàn thế giới; tiếp tục là nguồn cảm hứng mạnh mẽ cho các nước, trong đó có Việt Nam trên bước đường phát triển của mình.
Mối giao lưu mật thiết từ hơn 2000 năm trước
Trong 3 nội dung chính được chia sẻ, Thủ tướng đã nhấn mạnh đến tầm nhìn quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Ấn Độ trong thời gian tới.
Thủ tướng cho biết, hai nước đã đi qua chặng đường hơn nửa thế kỷ nhưng mối giao lưu mật thiết giữa Việt Nam và Ấn Độ bắt nguồn từ hơn 2000 năm trước.
Đó là khi các tăng sĩ và thương nhân người Ấn Độ đưa Phật giáo đến Việt Nam. Những tư tưởng bình đẳng, bác ái, vô ngã, vị tha của Phật giáo đã theo đó trở thành một bộ phận không thể tách rời của văn hóa Việt Nam.
Đó là khi sự giao thoa giữa hai nền văn hóa in đậm dấu ấn ở các tháp Chàm cổ kính ở miền Trung Việt Nam, trong đó có Thánh địa Mỹ Sơn, nơi ngày nay đã trở thành Di sản văn hóa thế giới.
Đó là khi cộng đồng người Ấn Độ ở miền Nam Việt Nam xuất hiện từ đầu thế kỷ 19, trở thành một bộ phận của đại gia đình các dân tộc Việt Nam.
“Cho đến tận hôm nay, hình ảnh hàng triệu người dân Ấn Độ hô vang khẩu hiệu “Tên anh Việt Nam, tên tôi Việt Nam, tên chúng ta Việt Nam, Việt Nam – Hồ Chí Minh – Điện Biên Phủ” sẽ mãi mãi là dấu ấn không phai mờ về sự ủng hộ trong sáng, vô tư, sư giúp đỡ chí nghĩa, chí tình mà Chính phủ và nhân dân Ấn Độ đã dành cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của Nhân dân Việt Nam”, Thủ tướng chia sẻ.
Trải qua chặng đường lịch sử, quan hệ hữu nghị và hợp tác Việt Nam - Ấn Độ đã không ngừng phát triển toàn diện, thực chất.
Ấn Độ là một trong ba Đối tác chiến lược đầu tiên của Việt Nam (2007) (sau Nga và Trung Quốc). Việc hai nước xác lập khuôn khổ Đối tác chiến lược toàn diện năm 2016 là dấu mốc lịch sử, tạo động lực mạnh mẽ cho việc mở rộng và làm sâu sắc hơn quan hệ giữa hai nước trên các lĩnh vực.
Quan hệ Việt Nam - Ấn Độ sẽ tiếp tục “nở rộ dưới bầu trời thanh bình”
Người đứng đầu Chính phủ lưu ý, trong bối cảnh ngày nay, hai bên cần phát huy mạnh mẽ truyền thống quan hệ hữu nghị, đoàn kết giữa hai nước, thúc đẩy hợp tác chặt chẽ, hiệu quả hơn để cùng nhau vươn tới các mục tiêu chiến lược mới.
Thủ tướng cho biết, trong chuyến thăm lần này, hai bên đã nhất trí thông qua Tuyên bố chung về Tăng cường quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện với phương hướng “Năm hơn”.
Đó là tin cậy chính trị - chiến lược cao hơn; hợp tác quốc phòng - an ninh sâu sắc hơn; hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư thực chất và hiệu quả hơn; hợp tác khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo rộng mở hơn; hợp tác văn hóa, du lịch và giao lưu nhân dân kết nối mật thiết hơn.
Về "Năm hơn", Thủ tướng đề xuất một số ưu tiên. Trong đó cần củng cố và tăng cường hơn nữa tin cậy chiến lược với tinh thần “đã nói là làm, đã cam kết là phải thực hiện”.
Hai nước cần sớm xem xét đàm phán một thỏa thuận hợp tác kinh tế - thương mại mới; thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực công nghệ mới, công nghệ cốt lõi, đổi mới sáng tạo, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Việt Nam mong Ấn Độ sẽ có nhiều dự án đầu tư quy mô lớn vào các ngành, lĩnh vực trọng điểm, nhất là kết cấu hạ tầng, kết nối hàng không, hàng hải, năng lượng, dầu khí.
Hai nước đẩy mạnh hợp tác đa phương, đề cao luật pháp quốc tế, kiên trì thúc đẩy đối thoại, xây dựng lòng tin, tăng cường đoàn kết và hiểu biết giữa các dân tộc.
Lãnh tụ Ấn Độ Gandhi từng nói: “Không có con đường nào dẫn đến hòa bình, hòa bình chính là con đường”.
Vì vậy hai nước sẽ cùng nhau thúc đẩy hình thành một trật tự thế giới đa cực, đa trung tâm, minh bạch, bình đẳng và khu vực Ấn Độ Dương và châu Á - Thái Bình Dương rộng mở, cân bằng, bao trùm, dựa trên luật pháp quốc tế, với ASEAN đóng vai trò trung tâm.
Chúng ta cũng sẽ hiện thực hóa tầm nhìn về hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở các vùng biển và đại dương, trong đó có Biển Đông; giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình phù hợp với luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982.
Việt Nam sẽ tiếp tục ủng hộ mạnh mẽ chính sách “hành động hướng Đông” của Ấn Độ, cùng nhau nâng cao tiếng nói, vai trò của các nước đang phát triển.
Ngoài ra, Thủ tướng cũng nhấn mạnh đến việc chủ động đóng góp vào việc ứng phó với các thách thức toàn cầu. Hai bên cùng nhau đưa hợp tác văn hóa, giáo dục đào tạo, kết nối địa phương, giao lưu nhân dân, du lịch trở thành nguồn lực nội sinh, động lực cho sự phát triển bền vững của hai nước.
Thủ tướng mong ICWA cũng như các viện nghiên cứu, cơ sở đào tạo của Ấn Độ sẽ tiếp tục mở rộng hợp tác với các đối tác Việt Nam, tăng cường nghiên cứu, trao đổi học thuật trong những lĩnh vực cùng quan tâm.
Thủ tướng bày tỏ tin tưởng vững chắc vào triển vọng tươi sáng của quan hệ hai nước: "Quan hệ Việt Nam - Ấn Độ sẽ tiếp tục “nở rộ dưới bầu trời thanh bình”, như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói trong chuyến thăm đầu tiên tới Ấn Độ năm 1958, cùng đóng góp tích cực vào hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững ở khu vực Ấn Độ Dương - châu Á - Thái Bình Dương cũng như trên thế giới”.