XEM VIDEO:

Sáng 10/5, tại Labuan Bajo, Indonesia, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Trưởng đoàn các nước ASEAN tham dự lễ khai mạc và phiên toàn thể hội nghị cấp cao Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) lần thứ 42.

Phát biểu khai mạc, Tổng thống Indonesia Joko Widodo đánh giá, hội nghị lần này diễn ra trong bối cảnh kinh tế thế giới chưa phục hồi toàn diện, cạnh tranh chiến lược nước lớn gia tăng, cùng nhiều biến động phức tạp, khó lường.

Liệu ASEAN có đủ năng lực để ứng phó và thích ứng những thách thức? Tổng thống Indonesia tin tưởng rằng, đoàn kết và nỗ lực chung của các thành viên gia đình ASEAN là điều kiện tiên quyết để Hiệp hội phát huy mạnh mẽ vai trò dẫn dắt hòa bình và tăng trưởng khu vực.

Để ASEAN thực sự là tâm điểm, động lực cho tăng trưởng của khu vực và toàn cầu, Tổng thống Indonesia đề nghị ASEAN ưu tiên hội nhập kinh tế, hợp tác bao trùm, triển khai hiệu quả Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), bảo đảm an ninh lương thực, tự cường năng lượng và ổn định tài chính.

ASEAN chuyển hướng chiến lược

Tổng Thư ký ASEAN Kao Kim Hourn đã báo cáo tiến trình xây dựng cộng đồng ASEAN đạt kết quả khả quan trên cả 3 trụ cột. Năm 2022 đánh dấu bước ngoặt của kinh tế khu vực khi các nước tái mở cửa, từng bước phục hồi và nâng cao tự cường, với sự đóng góp lớn của sản xuất, vận tải và du lịch. Tăng trưởng khu vực cơ bản giữ vững, dự báo tăng trưởng đạt 4,7%.

Trước biến động về địa chính trị, cùng nhiều thách thức, rủi ro tiềm ẩn, ASEAN đã chuyển hướng chiến lược, tận dụng các động lực mới, thông qua nhiều sáng kiến, như Khung kinh tế tuần hoàn, Chiến lược trung hòa carbon, Hiệp định Khung kinh tế số ASEAN, Sáng kiến một sức khỏe ASEAN…

Tại hội nghị, lãnh đạo các nước ủng hộ và nhấn mạnh ý nghĩa chiến lược của chủ đề "Một ASEAN tầm vóc: Tâm điểm của tăng trưởng", thể hiện sức sống và vị thế của ASEAN, động lực cho tăng trưởng kinh tế khu vực và toàn cầu. Các lãnh đạo cam kết: 

Đẩy mạnh hội nhập kinh tế ASEAN, tăng cường thương mại và đầu tư nội khối, củng cố kết nối chuỗi cung ứng, nâng cao năng lực bảo đảm ổn định tài chính, an ninh lương thực, an ninh năng lượng…

Tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN phải thực sự hướng tới người dân và lấy người dân làm trung tâm, chỉ đạo các cơ quan chuyên ngành chủ động và nhạy bén trước cơ hội và thách thức, triển khai quyết liệt và đồng bộ các sáng kiến, nhất là những sáng kiến mang lại lợi ích thiết thực và bảo đảm thụ hưởng đồng đều cho người dân.

Trên tinh thần đó, lãnh đạo các nước đã thông qua thành tố chính của Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2025, phác thảo tương lai của cộng đồng trong 20 năm tới, với mục tiêu, khát vọng phát triển mạnh mẽ hơn, xứng tầm ASEAN. 

Lãnh đạo các nước đã thông qua 10 văn kiện định hướng hợp tác ASEAN trong nhiều lĩnh vực, trong đó có Tuyên bố chung hướng đến Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2025, phát triển hệ sinh thái xe điện ở khu vực, Sáng kiến một sức khỏe ASEAN, thúc đẩy kết nối thanh toán khu vực và tăng cường giao dịch bằng đồng bản tệ.

Các nhà lãnh đạo cũng ra tuyên bố lên án vụ tấn công vào đoàn cứu trợ nhân đạo, gồm nhân viên của Trung tâm Điều phối và hỗ trợ thảm họa khẩn cấp ASEAN (AHA) và Nhóm giám sát hỗ trợ nhân đạo của ASEAN.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đến dự lễ khai mạc Hội nghị cấp cao ASEAN 42 tại Labuan Bajo - một địa danh du lịch đẹp của Indonesia từ ngày 9-11/5 với sự tham dự của lãnh đạo các nước ASEAN và Tổng Thư ký ASEAN. 
Tổng thống Indonesia Joko Widodo, Chủ tịch hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 42 đón Thủ tướng Phạm Minh Chính. 
Thủ tướng Phạm Minh Chính ghi sổ lưu niệm tại hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 42 chia sẻ thông điệp dành cho nước chủ nhà Indonesia.
Tổng thống Indonesia Joko Widodo, Chủ tịch hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 42

ASEAN chung tay khơi dậy ý chí tự cường, đoàn kết

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính bày tỏ vui mừng khi ASEAN vẫn là điểm sáng kinh tế, song cũng nhận định thách thức với ASEAN ngày càng phức tạp.

Thủ tướng nêu ra 3 vấn đề cốt lõi quyết định bản sắc, giá trị, sức sống và uy tín của ASEAN. Đó là giữ vững độc lập, tự chủ chiến lược, vươn mình bứt phá thành tâm điểm của tăng trưởng, và thích ứng ngày càng tốt hơn trước những biến động bên ngoài. 

Nhấn mạnh đoàn kết là sức mạnh vô địch và phải thể hiện qua ý chí và hành động cụ thể, Thủ tướng khẳng định củng cố đoàn kết và thống nhất là nhiệm vụ căn cốt cho một ASEAN độc lập và tự cường.

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu tiềm ẩn nhiều rủi ro, bất ổn, để thúc đẩy phục hồi và phát triển bền vững, Thủ tướng cho rằng mở rộng thị trường nội khối là yêu cầu cấp thiết. Trên cơ sở đó, cần nỗ lực đàm phán nâng cấp Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN, triển khai đồng bộ và quyết liệt các dự án kết nối khu vực cả về thể chế, hạ tầng và con người, tạo bước chuyển về chất cho môi trường đầu tư, kinh doanh và du lịch.

Thủ tướng đề nghị hợp tác kinh tế số, chính phủ số, kinh tế tuần hoàn, cần được quan tâm, đẩy mạnh cùng với kết nối mạng lưới điện, phát triển năng lượng tái tạo, và sớm xây dựng các chiến lược dài hạn về đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, thông qua triển khai thỏa thuận công nhận lẫn nhau về lao động trong một số ngành nghề và xem xét mở rộng áp dụng thỏa thuận trong những ngành nghề mới.

Khẳng định tinh thần cốt lõi của ASEAN là lấy người dân làm trung tâm, mục tiêu và động lực của xây dựng cộng đồng, Thủ tướng nhấn mạnh thu hẹp khoảng cách phát triển, đặc biệt là vùng sâu, vùng xa, các tiểu vùng. Hợp tác tiểu vùng cần gắn kết với các chương trình hợp tác ASEAN trên tất cả các lĩnh vực, mở ra không gian rộng lớn hơn và bảo đảm cuộc sống tốt đẹp hơn cho người dân.

Để hiện thực hóa mục tiêu, khát vọng hòa bình, an ninh, ổn định và thịnh vượng, Thủ tướng đề nghị các thành viên ASEAN chung tay khơi dậy ý chí tự cường, đoàn kết, khơi thông các nguồn lực phát triển và khởi tạo những ý tưởng đột phá cho xây dựng cộng đồng, giúp ASEAN bứt phá trở thành tâm điểm tăng trưởng của khu vực và toàn cầu...

Thủ tướng Phạm Minh Chính tham dự khai mạc hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 42. 
Tổng thư ký ASEAN Kao Kim Hourn.
Thủ tướng Timor Leste được mời tham dự hội nghị cấp cao ASEAN lần đầu tiên với tư cách quan sát viên.
Phiên toàn thể hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 42.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và Trưởng đoàn các nước ASEAN chụp ảnh chung. 

Thủ tướng Phạm Minh Chính và lãnh đạo các nước sẽ dự phiên toàn thể và những phiên đối thoại giữa lãnh đạo các nước ASEAN và đại diện Đại hội đồng liên nghị viện ASEAN, đại diện thanh niên ASEAN, đại diện Hội đồng tư vấn kinh doanh ASEAN, Nhóm công tác cấp cao về Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau năm 2025.

Cùng ngày, Thủ tướng dự kiến sẽ có cuộc gặp với Quốc vương Brunei Hassanal Bolkiah, Thủ tướng Lào Sonexay Siphandone, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos.

Các phiên họp của hội nghị cấp cao ASEAN 42 sẽ tập trung thảo luận về tiến trình xây dựng cộng đồng ASEAN, tập trung vào chủ đề "ASEAN tầm vóc: Tâm điểm của tăng trưởng"; trao đổi về những vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan tâm.

Hoàng Giám, Quyết Thắng, Thạch Thảo, Hữu Hải và nhóm BTV