Sáng 22/7, Văn phòng Chủ tịch nước họp báo công bố Luật Tổ chức TAND năm 2024 vừa được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 7.
Phó Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Văn Tiến cho biết, Luật Tổ chức TAND gồm 9 chương, 152 điều; giảm 2 chương nhưng tăng 54 điều so với Luật ban hành năm 2014.
Về tiêu chuẩn, điều kiện bổ nhiệm thẩm phán, Luật bổ sung tiêu chuẩn về độ tuổi, phải từ đủ 28 tuổi trở lên. Đối với người được cơ quan, tổ chức có thẩm quyền điều động đến để đảm nhiệm chức vụ lãnh đạo tại các tòa án, Luật quy định không cần điều kiện phải được đào tạo nghiệp vụ xét xử.
Theo đó, người được điều động phải có thời gian làm công tác pháp luật từ đủ 10 năm trở lên nếu được điều động sang làm lãnh đạo tại các TAND cấp huyện; từ đủ 15 năm trở lên nếu được điều động đến để đảm nhiệm chức vụ lãnh đạo TAND sơ thẩm chuyên biệt, TAND cấp tỉnh, TAND cấp cao, Tòa án quân sự quân khu và tương đương, Tòa án quân sự Trung ương.
Về tiêu chuẩn, điều kiện bổ nhiệm thẩm phán TAND Tối cao, Luật bổ sung tiêu chuẩn về độ tuổi (từ đủ 45 tuổi trở lên) và phải có từ đủ 20 năm trở lên công tác tại Tòa án, trong đó có từ đủ 10 năm trở lên làm thẩm phán TAND. Trường hợp đặc biệt do cấp có thẩm quyền quyết định nhưng phải có từ đủ 5 năm trở lên làm thẩm phán TAND.
Ngoài ra, Luật cũng bổ sung trường hợp luật sư, giảng viên đại học có trình độ cao về pháp luật, giữ chức vụ quan trọng trong các cơ quan, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, bảo đảm quy trình theo quy định thì có thể được tuyển chọn, bổ nhiệm làm thẩm phán TAND Tối cao.
Theo quy định, thẩm phán được bổ nhiệm phải tuyên thệ tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, nhân dân, hiến pháp; thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao một cách trung thực, tận tâm; thực hành công lý, khách quan và công bằng, chỉ tuân theo pháp luật; tuân thủ quy tắc đạo đức và ứng xử của thẩm phán.
Luật giao Chánh án TAND Tối cao quy định cách thức tuyên thệ của thẩm phán. Ngoài ra, Luật cũng quy định cụ thể hơn về trách nhiệm của thẩm phán và những điều thẩm phán không được làm…
Thẩm phán có thể được xem xét công nhận là liệt sỹ
Phó Chánh án TAND tối cao Nguyễn Văn Tiến cho biết, Luật bổ sung quy định về bảo vệ thẩm phán, trường hợp an toàn cá nhân hoặc thân nhân của thẩm phán bị đe dọa do việc thực hiện nhiệm vụ, Chánh án Tòa án nơi thẩm phán công tác đề nghị cơ quan công an có thẩm quyền tiến hành các biện pháp cần thiết để bảo vệ an toàn cá nhân hoặc thân nhân của thẩm phán.
Luật cũng bổ sung nhiều quy định đề cao trách nhiệm, tăng cường kỷ luật, kỷ cương và giám sát thẩm phán. Chẳng hạn, tòa án thực hiện công khai hoạt động xét xử và hoạt động khác theo quy định của pháp luật để nhân dân giám sát.
Ngoài ra, Luật Tổ chức TAND đã bổ sung quy định thẩm phán được hưởng chế độ, chính sách như thương binh hoặc được xem xét để công nhận là liệt sĩ và chế độ, chính sách khác theo quy định của pháp luật khi bị tổn hại tính mạng, sức khỏe vì lý do công vụ…