Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ thực hiện bán vàng trực tiếp cho 4 ngân hàng Vietcombank, BIDV, VietinBank và Agribank theo mức giá do NHNN xác định căn cứ theo giá thế giới. Sau đó, các ngân hàng này sẽ bán vàng trực tiếp tới người dân nhằm sớm thu hẹp chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới.
Phương án can thiệp mới của NHNN được chuyên gia đánh giá tích cực, có tính khả thi, hiệu quả hơn so với phương án đấu thầu vàng. Tuy nhiên, vẫn còn một số vấn đề cần làm rõ.
Giải pháp tốt nhưng còn phụ thuộc giá bán
Trao đổi với PV VietNamNet, ông Huỳnh Trung Khánh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam, cố vấn Hội đồng Vàng thế giới tại Việt Nam, cho hay, việc NHNN thực hiện bán vàng trực tiếp cho 4 ngân hàng thương mại nhà nước cũng tương tự như đấu thầu vàng. Đây là biện pháp tích cực, nhưng kết quả thành công hay không còn phụ thuộc ở yếu tố giá bán ra.
“Chúng ta vẫn chưa biết chính xác NHNN bán cho nhóm Big4 với giá nào và các ngân hàng sẽ bán cho người dân với giá ra sao.
Nếu NHNN nói giá bán căn cứ theo giá thế giới, mà hiện giá vàng quốc tế khoảng 72-73 triệu đồng/lượng thì giá bán ra mức 80 triệu đồng/lượng là tuyệt vời, chỉ chênh lệch 5-7 triệu đồng/lượng”, ông Khánh nói.
Tuy nhiên, theo chuyên gia, còn phụ thuộc vào số lượng vàng bán ra, nếu ít quá giá cũng khó giảm dù bán rẻ. Bán ra bao nhiêu, mua hết bấy nhiêu lại khan hàng, giá sẽ tăng trở lại. Do đó, cần bán ra ít nhất khoảng 3-4 tấn trong vòng một tháng mới có thể giảm về giá mong muốn.
Trong khi đó, PGS.TS Nguyễn Hữu Huân, Đại học Kinh tế TP.HCM, cho rằng, giải pháp NHNN bán vàng trực tiếp cho 4 ngân hàng thương mại nhà nước cũng giống như đấu thầu vàng; tuy nhiên “tại sao chỉ có nhóm Big4 được phép tham gia mà không phải những ngân hàng khác? Giá ấn định của NHNN là bao nhiêu? Lợi nhuận của nhóm Big4 là bao nhiêu?".
Nếu ngân hàng thấy không có lời, họ sẽ không mặn mà tham gia dù NHNN giao, chỉ đạo phải làm thì họ sẽ làm.
Cũng theo PGS.TS Nguyễn Hữu Huân, NHNN cần minh bạch giá bán cho nhóm Big4 và giá các ngân hàng bán ra cho người dân để tránh “ưu tiên cho người nhà”.
Nếu giá bán ra sát giá thế giới, người dân sẽ mua rất nhiều. Song, ông Huân băn khoăn, nếu nhiều người mua thì có đủ lượng cung không? Khi người dân mua nhiều liệu ngân hàng có lại bán giá cao?
Doanh nghiệp kinh doanh vàng hết cửa làm giá?
Cũng chia sẻ với PV VietNamNet, chuyên gia vàng Trần Duy Phương đánh giá, phương án can thiệp mới của NHNN tích cực, có tính khả thi, hiệu quả hơn so với phương án đấu thầu vàng, do Nhà nước sẽ quyết định giá theo mong muốn để thu hẹp chênh lệch giá trong nước và thế giới.
Còn trước đây, giá do các doanh nghiệp và ngân hàng quyết định dựa theo nhu cầu và lợi nhuận nên khó làm cho giá bình ổn.
“Thay vì các doanh nghiệp kinh doanh vàng chủ động phát giá, niêm yết giá theo ý muốn của họ dựa trên cung - cầu như trước thì sắp tới, họ có thể phải nhìn vào giá của nhóm Big4 để đưa ra mức giá riêng”, ông Phương cho hay.
Theo vị chuyên gia, với việc thay thế bằng phương án cho nhóm Big4 bán vàng ra theo chỉ định của NHNN, giá bán căn cứ theo giá thế giới, cộng với một phần biên lợi nhuận nào đó để cho ra mức giá bán hợp lý, theo kỳ vọng của NHNN. Điều này sẽ tạo hiệu ứng tâm lý, nhiều người sẽ không còn đầu cơ, tích trữ. Thị trường đã xuất hiện lực bán, giá đã bắt đầu suy giảm.
“Khi bán vàng qua nhóm Big4, vàng sẽ đến tay người dân; các doanh nghiệp, tổ chức không được mua; điều này sẽ triệt tiêu bớt việc găm hàng, đẩy giá. Nhất là với nguồn lực dồi dào và mạng lưới rộng khắp của nhóm Big4, cơ bản thị trường vàng sẽ từng bước giảm về mức giá hợp lý hơn”, ông Phương nói thêm.
Phó Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam Huỳnh Trung Khánh cũng cho rằng, việc các ngân hàng Big4 trực tiếp bán vàng tới người dân sẽ không ảnh hưởng gì tới nhóm doanh nghiệp kinh doanh vàng bạc trang sức, bởi họ vẫn có lượng khách hàng riêng.
Tuy nhiên, các doanh nghiệp sẽ phải điều chỉnh giá bán theo giá của các ngân hàng quốc doanh, bán giá cao hơn sẽ không có người mua.
“Tôi không nghĩ các doanh nghiệp kinh doanh vàng làm giá. Giá vàng trong nước giảm mạnh là do nhiều người đi bán vàng hơn mua, do tâm lý người tiêu dùng, tâm lý thị trường. Nhất là khi các doanh nghiệp đang bị thanh tra, họ không dại gì làm giá", ông Khánh phân tích.
Thời gian tới, khi có kết quả thanh tra sẽ biết rõ doanh nghiệp có làm giá hay không. Ngoài ra, khi NHNN bán vàng trực tiếp cho nhóm Big4, các ngân hàng này sử dụng hệ thống phân phối rộng khắp của mình để bán vàng lẻ, từ đó sẽ thấy được nhu cầu thực sự trên thị trường.
Tuy nhiên, theo ông Khánh, ngân hàng bán vàng cũng chỉ là giải pháp can thiệp ngắn hạn. Còn dài hạn vẫn phải sửa đổi Nghị định 24, xem xét lại vấn đề độc quyền vàng miếng SJC có cần thiết nữa hay không. Cùng với đó, phải cho nhập khẩu vàng nguyên liệu.