Hành trình của người kiến tạo thương hiệu Giovanni

Trong bức tranh dệt may – da giày trị giá hàng chục tỷ USD xuất khẩu mỗi năm nhưng chủ yếu ở khâu gia công, Nguyễn Trọng Phi và thương hiệu Giovanni đã chọn một con đường khác. Đó là con đường của sự kiên định, sáng tạo và bản lĩnh tiên phong, để chứng minh một điều: người Việt hoàn toàn có thể tạo ra sản phẩm cao cấp, tinh xảo, đủ sức cạnh tranh trên bản đồ thời trang toàn cầu. Câu chuyện của Giovanni không chỉ là của một doanh nghiệp, mà còn là hành trình đi tìm giá trị đích thực và niềm tự hào dân tộc.

Chiếc áo đầu tiên và những cú ngã nhớ đời

Câu chuyện về Giovanni bắt đầu trong căn phòng nhỏ đầy mẫu vải vào một buổi chiều năm 2006. Nguyễn Trọng Phi, một kỹ sư học ngành kỹ thuật từ Đại học Bách khoa Hà Nội, cầm trên tay chiếc áo sơ mi đầu tiên mang logo Giovanni.

Chiếc áo được may tại Thái Lan, với chất liệu cotton mềm mịn, cổ áo tiêu chuẩn kỹ thuật của một sản phẩm cao cấp, xa xỉ với đường chỉ đều tăm tắp. “Tôi không ngủ được cả đêm”, ông nhớ lại. Cảm giác lúc ấy không chỉ là niềm vui, mà còn là lời hứa, một khát vọng sẽ xây dựng một thương hiệu thời trang cao cấp của người Việt.

Ít ai biết, trước khi bước chân vào thế giới vải vóc, kim chỉ và thời trang, ông Phi đã trải qua những năm tháng bươn chải trong các ngành hoàn toàn xa lạ: vận tải, xây dựng. Đó là quãng thời gian của sự liều lĩnh và những thử thách khắc nghiệt của nền kinh tế thị trường mới mở cửa.

Thế rồi, một cơ duyên từ người chị dâu kinh doanh tơ tằm đã mở ra trước mắt ông một thế giới khác, đầy mê hoặc của chất liệu, màu sắc và phong cách. “Lúc ấy, tôi như kẻ đi lạc vào mê cung mới. Thời trang hấp dẫn không chỉ ở sản phẩm, mà ở câu chuyện đằng sau nó, cách nó chạm vào cảm xúc con người”, ông kể.

Quyết định mở một cửa hàng thời trang tại Tràng Tiền, Hà Nội đến như một phản xạ tự nhiên của một người khao khát thử thách. Nhưng hành trình ấy ngay lập tức cho ông ba bài học đau đớn.

Cú ngã đầu tiên đến từ sự ngây thơ và thiếu hiểu biết về luật sở hữu trí tuệ: ông bị kiện và phải đóng cửa vì treo biển tên một thương hiệu quốc tế mà chưa có quyền sử dụng. Bài học thứ hai là khi ông trở thành đại lý cho một thương hiệu nổi tiếng, chỉ vài tháng sau, chủ mới yêu cầu gỡ biển, thậm chí cho người đến đe dọa nhân viên. Cú ngã thứ ba là kết quả của một bản hợp đồng sơ sài, khiến quyền kinh doanh bị cắt chỉ sau một thời gian ngắn.

“Ba cú ngã ấy đau nhớ đời,” ông thừa nhận. Nhưng chúng khơi dậy trong ông một quyết tâm mạnh mẽ: phải làm thương hiệu của riêng mình. Một người bạn làm trong ngành quản lý thị trường đã nói với ông một câu mà ông nhớ mãi: “Muốn không bị ai lấy mất, thì hãy xây cho mình một thương hiệu đủ mạnh”.

Một lần, ông Phi gặp một vị luật sư trẻ, người đã đưa cho ông một tờ giấy chi chít hàng trăm cái tên. Khi mắt ông dừng lại ở “Giovanni,” mọi thứ như ăn khớp. Cái tên mang âm hưởng Ý, sang trọng, ngắn gọn và dễ nhớ. “Tôi đọc thử, thấy thích ngay. Nó như một mảnh ghép hoàn hảo cho giấc mơ tôi ấp ủ”, ông Phi nhớ lại.

Cái tên “Giovanni” ra đời từ đó, mang theo kỳ vọng sẽ trở thành biểu tượng của thời trang cao cấp tại Việt Nam.

Từ cái tên đến sản phẩm thực tế là một quãng đường dài. Ông không chọn con đường dễ dãi là sao chép mẫu mã có sẵn rồi đóng mác. Ông muốn từng sản phẩm phải mang phong cách riêng, được thiết kế có chủ đích, với chất liệu được tuyển chọn từ Ý, Thổ Nhĩ Kỳ, Thái Lan… “Nếu chất liệu không đạt, mọi thứ còn lại đều vô nghĩa", ông nói.

Ngày Giovanni chính thức mở cửa hàng đầu tiên, ông tự tay chỉnh từng bộ vest, kiểm tra từng đường may. Mỗi khách bước vào đều được chào hỏi và tư vấn kỹ lưỡng. Với ông, trải nghiệm khách hàng là phần không thể tách rời của sản phẩm.

Nhưng làm thời trang cao cấp ở Việt Nam lúc bấy giờ giống như bơi ngược dòng. “Tôi xác định mình phải kiên trì. Cái gì tốt thì rồi mọi người cũng sẽ nhận ra giá trị của nó”, ông Phi chia sẻ. Chiếc áo đầu tiên sản xuất tại Thái Lan sau này được ông giữ lại như một kỷ vật, một lời nhắc nhở về những ngày khởi đầu gian nan và khát vọng không khuất phục.

Lựa chọn sự khác biệt

Hàng chục năm sau, khi ngành dệt may – da giày của Việt Nam vẫn đứng top thế giới về xuất khẩu, với kim ngạch khoảng 70 tỷ USD mỗi năm, ông Phi vẫn không ngừng trăn trở về nghịch lý: còn nhiều doanh nghiệp Việt làm gia công và chưa bước lên những nấc thang cao hơn của chuỗi giá trị.

“Giá trị lớn nhất nằm ở khâu sáng tạo, R&D, thiết kế, phân phối, làm chủ toàn bộ chuỗi cung ứng và sở hữu thương hiệu, nhưng chưa nhiều doanh nghiệp Việt làm chủ được”, ông chia sẻ.

Ngành dệt – nhuộm, nguyên liệu da giày vẫn chưa phát triển tương xứng với sự lớn mạnh của ngành dệt may – da giày Việt Nam.

Trước thực trạng ấy, ông Phi tin rằng hướng đi khác biệt là phải thay đổi mô hình. “Gia công – CMT – chỉ là nấc thấp. Ít nhất phải tiến lên ODM, sản xuất theo thiết kế, rồi OBM – có thương hiệu riêng”, ông nhấn mạnh. Muốn vậy, doanh nghiệp phải làm chủ R&D, sáng tạo và quản trị chuỗi cung ứng.

Chính vì vậy, Giovanni đã chọn con đường ngược dòng: làm thương hiệu và làm chủ chuỗi cung ứng sản xuất sản phẩm cao cấp. Một lựa chọn khó. “Giovanni ra đời với khát vọng chứng minh người Việt có thể làm sản phẩm cao cấp, tinh xảo, không thua kém các nước phát triển. Con đường này khó, nhưng nếu không ai dám đi thì rất lâu mới có một thương hiệu thời trang Việt đủ tầm”, ông chia sẻ.

Để hiện thực hóa triết lý khác biệt, năm 2016, Giovanni quyết định đầu tư nhiều chục tỷ đồng để xây dựng nhà máy R&D và sản xuất mang tên Eurolink. Đây không phải một nhà xưởng công nghiệp lớn, mà là một “atelier” – xưởng thủ công cao cấp – kết hợp giữa nghiên cứu, sáng tạo và sản xuất theo mô hình các nhà may, các xưởng đồ da truyền thống ở Ý.

Ông Nguyễn Hữu Thành, Giám đốc Eurolink, được bổ nhiệm là “người giữ hồn” cho từng sản phẩm. “Ở đây, mỗi chiếc áo, chiếc ví đều phải kể một câu chuyện về sự tỉ mỉ và tinh tế”, ông Thành nói.

Những ngày đầu không hề dễ dàng. Vốn đầu tư lớn, yêu cầu chất lượng ngặt nghèo, đội ngũ nhân sự chưa quen với tiêu chuẩn Ý. Có ngày cả dây chuyền phải dừng lại chỉ để thảo luận cách xử lý mép da hay chỉnh độ căng của sợi chỉ. Nhưng chính sự kiên trì và không chấp nhận thỏa hiệp này đã tạo nên nền móng cho sự khác biệt của Giovanni.

Trong xưởng, nổi bật là bốn chiếc máy Ducop của Đức, mỗi chiếc trị giá cả tỷ đồng, chuyên dùng cho các sản phẩm da cao cấp. “Lần đầu vận hành, chúng tôi mất gần một tuần chỉ để làm quen. Nhưng khi đã thuần thục, sản phẩm tạo ra mượt đến mức chỉ cần chạm tay là biết khác biệt”, một kỹ thuật viên nhớ lại.

Dây chuyền sản xuất túi, ví của Eurolink còn ấn tượng hơn: 275 công đoạn, trong đó 255 công đoạn hoàn toàn thủ công. Chỉ riêng việc gọt mỏng mép da đã cần một thợ lành nghề thao tác liên tục hàng giờ. “Để ra một chiếc ví, chúng tôi mất hơn hai ngày làm việc, nhưng đổi lại, tuổi thọ của nó có thể lên tới hàng chục năm,” ông Thành giải thích.

Eurolink có nhiều thợ lành nghề. Nhiều người từng được gửi sang Ý đào tạo. Trong số đó, bà Lại Thu Hà – một kỹ thuật viên phát triển mẫu với hơn 20 năm kinh nghiệm tại những công ty lớn nhất trong ngành, bao gồm các liên doanh với Ý – là người nổi tiếng nhất xưởng, với triết lý “Mỗi mũi chỉ tôi khâu là cho chính mình mặc".

Trưởng bộ phận Kiểm soát chất lượng sản phẩm, Xuân Anh, là người rất khắt khe, không bỏ qua bất cứ lỗi nào dù là nhỏ nhất. Bất cứ sản phẩm nào cũng bị gạt ra khỏi chuyền nếu không đạt tiêu chuẩn Giovanni. Ông Phi kể: “Có lúc cười như mếu vì mình cũng tiếc, nhưng Xuân Anh kiên quyết gạt ra khỏi chuyền và không chấp nhận bất cứ sản phẩm nào dù chỉ 1% khiếm khuyết".

Xuân Anh nhớ lại: “Có lần tôi phát hiện một đường may bị lệch chưa đến 1 mm. Người khác có thể bỏ qua, nhưng tôi yêu cầu tháo toàn bộ và may lại. Bởi khách hàng mua Giovanni là mua sự hoàn hảo”.

Điều khác biệt của chiếc áo sơ mi/polo Giovanni chính là chất lượng vải và kỹ thuật may. Vải được dệt từ bông Supima và bông Mako – hai trong số các dòng bông xa xỉ nhất thế giới, chỉ chiếm từ 1,5 đến 2% tổng sản lượng bông toàn cầu.

Kết hợp với kỹ thuật may đặc biệt, bề mặt áo sơ mi/polo Giovanni đạt độ siêu mịn, mỏng, nhẹ, tạo cảm giác thoáng mát và sang trọng cho người sử dụng. Có thể nói cả Đông Nam Á gần như không có nhà sản xuất thời trang nào sử dụng các dòng vải với công nghệ này, trong đó Việt Nam có Giovanni.

Chính tinh thần này giúp sản phẩm của Giovanni có độ hoàn thiện mà khách hàng khó tìm thấy ở thương hiệu khác.

Tất cả những công nghệ và con người ấy hội tụ để hiện thực hóa triết lý thời trang “Sprezzatura” – sự thanh lịch tự nhiên, tinh tế nhưng không phô trương. Ông Phi nhiều lần nhấn mạnh: “Chúng tôi không tạo ra quần áo để người mặc phải khoe mẽ, mà để họ cảm thấy tự tin và thoải mái, ngay cả trong những bộ trang phục sang trọng nhất”.

Mang chất lượng thế giới về Việt Nam

Hành trình chinh phục các nhà cung ứng châu Âu của ông Nguyễn Trọng Phi không khác gì thử thách leo núi. Ông mất hàng nghìn ngày rong ruổi với hành trang là tình yêu bất tận với cái đẹp.

Cột mốc đầu tiên là Milano Unica năm 2014. Tại hội chợ vải cao cấp lớn nhất Italy, ông Phi tình cờ gặp ông chủ của một công ty vải dệt kim hàng đầu nước Ý. Cuộc trò chuyện nhanh chóng chuyển thành câu chuyện về triết lý sản xuất. Ông chủ công ty vải dệt kim lớn nhất nước Ý nhận ra ở ông Phi một “người đồng chí hướng,” và từ đó, hơn 10.000 mét vải xa xỉ được chuyển từ Italy về Việt Nam mỗi năm.

Một năm sau, tại Premiere Vision Paris, ông Phi lại có một trải nghiệm bất ngờ. Ngồi nghỉ trước gian hàng của ba “ông lớn” ngành vải Thomas Mason, Albini và Milior, ông nảy ra ý tưởng làm một bộ sưu tập quần âu và kaki “made in Vietnam” nhưng đạt chuẩn châu Âu. Ý tưởng ấy nhanh chóng thành hình, và chỉ vài tháng sau, Giovanni giới thiệu dòng quần âu, kaki mới – tinh giản nhưng sắc nét, kết hợp chất liệu Italy với kỹ thuật may Eurolink.

Không chỉ có nguyên liệu, ông Phi còn tìm được những “đôi tay” chế tác tại Montegranaro – thủ phủ giày thủ công của Ý. Ông đã xây dựng mối quan hệ thân thiết với gia đình Romit và Franceschetti, những đối tác sản xuất giày da. “Khi tin nhau, họ không chỉ bán sản phẩm, họ chia sẻ cả bí quyết,” ông Phi nói. Nhờ sự tin tưởng đó, Giovanni sở hữu những mẫu giày mang đậm tinh thần Ý nhưng được tùy biến để phù hợp với đặc điểm sinh trắc học của người Việt.

Để một thương hiệu thực sự mang dấu ấn toàn cầu, Giovanni còn tìm được những “kiến trúc sư” sáng tạo như Tim Voegele-Downing, cựu Giám đốc sáng tạo của Hermes và Louis Vuitton. Tim đã giúp Giovanni ra mắt thương hiệu GiorGio, một nhánh của Giovanni hướng tới phân khúc trẻ hơn.

Đồng thời, Studio Francesco Turchi – đơn vị từng hợp tác với Brioni, Valentino, Gucci… – đảm nhiệm phát triển sản phẩm, giúp Giovanni vừa giữ được tinh thần Ý, vừa tối ưu hóa sản xuất trong nước.

Bên cạnh đó, Giovanni thường xuyên hợp tác với các chuyên gia, nghệ nhân từ Ý, Hồng Kông (Trung Quốc)… mỗi năm sang Việt Nam trực tiếp đào tạo nâng cao tay nghề cho các thợ thủ công của Giovanni, đảm bảo từng đường kim mũi chỉ trong mỗi sản phẩm Giovanni đạt mức độ tinh tế và tinh xảo nhất.

Hơn một thập kỷ, từ Milano Unica đến Montegranaro, Venice, từ Paris đến Florence, hành trình ấy chứng minh rằng một thương hiệu Việt hoàn toàn có thể bước vào sân chơi toàn cầu, miễn là đủ kiên trì, đủ tinh tế và đủ tôn trọng giá trị của từng đôi tay người thợ Việt, với khát vọng gia tăng hàm lượng trí tuệ, chất xám của người Việt trong những sản phẩm xa xỉ và cận xa xỉ.

Mang giá trị Việt Nam ra thế giới

Một buổi chiều cuối thu ở Hà Nội, ông Nguyễn Trọng Phi ngồi trên tầng cao tòa nhà văn phòng của Giovanni, trên tay là tách trà nóng. Trên bàn làm việc là những bản thiết kế mới nhất cho bộ sưu tập Xuân – Hè, bên cạnh là tập tài liệu ghi rõ những thị trường mục tiêu.

“Tôi luôn tin rằng, một thương hiệu Việt có thể hiện diện ở bất cứ đâu trên bản đồ thời trang cao cấp thế giới, miễn là chúng ta đủ kiên định và có chiến lược”, ông Phi nói.

Mục tiêu trong những năm tới của Giovanni là hợp tác với các đại lý, các đối tác quốc tế để đặt các flagship store tại những khu mua sắm sang trọng của những thành phố lớn ở châu Á. “Đây không chỉ là câu chuyện mở cửa hàng ở nước ngoài. Nó là bài kiểm tra để xem Giovanni có thể cạnh tranh trực diện với những thương hiệu quốc tế hay không”, ông Phi phân tích.

“Khi bước ra thế giới, chúng ta không được phép nghĩ mình là thương hiệu mới. Phải bước vào như một người chơi tự tin cả về chất lượng và dịch vụ. Kinh nghiệm thế giới thường có sự song hành thương hiệu giữa một hãng xe ô tô và một hãng thời trang, như Ferrari và Giorgio Armani, Lamborghini và Versace, Porsche và Hugo Boss… Giovanni sẵn sàng hợp tác với các nhãn hàng Việt Nam ở các lĩnh vực khác để song hành thương hiệu cùng chinh phục thị trường quốc tế”, ông nói.

Nhìn về 10 năm tới, ông Phi hình dung ngành dệt may – da giày Việt Nam sẽ thay đổi căn bản. Trước mắt vẫn gia công để duy trì kim ngạch xuất khẩu, đảm bảo an sinh xã hội cho người lao động, nhưng lâu dài sẽ chuyển sang mô hình bền vững, hiện đại, tập trung vào phân khúc cao cấp và làm chủ chuỗi cung ứng. Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành điểm đến sản xuất hàng xa xỉ và cận xa xỉ, thay thế một phần vai trò của Trung Quốc.

Còn với Giovanni, mục tiêu là trở thành một trong những thương hiệu thời trang Việt đầu tiên đi ra thế giới, cạnh tranh ở phân khúc cao cấp. “Không chỉ là câu chuyện của một doanh nghiệp, mà còn là niềm tự hào: Việt Nam có thể sáng tạo, có thể làm hàng xa xỉ,” ông nói.

Câu chuyện của Giovanni cho thấy: vấn đề của ngành dệt may – da giày không chỉ là bao nhiêu tỷ USD xuất khẩu, mà là phần giá trị nào thực sự ở lại. Nếu không dám đi xa hơn gia công, chúng ta sẽ mãi ở tầng đáy.

Sau gần 40 năm đổi mới, Việt Nam đã có hệ thống nhà máy dệt may – da giày rất lớn; đã có đội ngũ kỹ thuật rất giỏi; đã có những ông chủ trong ngành dệt may – da giày đủ sức gia công những đơn hàng đặc biệt lớn cho các thương hiệu nước ngoài.

Nhưng cái thiếu nhất, có lẽ là sự sáng tạo và sự dũng cảm để làm thương hiệu của Việt Nam, được sở hữu bởi người Việt Nam và mang thương hiệu đó ra toàn cầu.

Nếu có những doanh nghiệp tiên phong, dám chọn con đường sáng tạo, làm chủ chuỗi cung ứng và sản xuất hàng cao cấp, Việt Nam hoàn toàn có thể bước ra sân chơi quốc tế với tư thế khác hẳn – không còn là công xưởng chủ yếu gia công, mà là quốc gia có những thương hiệu thời trang riêng, tôn vinh trí tuệ, chất xám và đôi tay khéo léo của người Việt.

Mái vòm thép kỉ lục thế giới và bản lĩnh doanh nghiệp Việt

Trước khi mái vòm Kim Quy thành kỷ lục thế giới, ít ai nghĩ một công ty cơ khí có thể đảm đương khối thép 24.000 tấn, sai số tính bằng milimet, trong thời gian vài tháng. Những việc khó mới là phép thử để bộc lộ giá trị thật của doanh nghiệp Việt.

Trần Nam Tước – Người thổi hồn Việt vào đất sét

“Phục chế chỉ là lặp lại quá khứ. Tôi muốn tạo ra cái mới – mang hơi thở đương đại, nhưng vẫn giữ linh hồn ngàn xưa”, nghệ nhân Trần Nam Tước bộc bạch.

Cú hích 1,3 triệu tỷ đồng nhân dấu mốc 80 năm lập quốc

Những công trình, dự án được khởi công, khánh thành nhân dịp 80 năm Quốc khánh không chỉ phục vụ phát triển, mà còn khẳng định một niềm tin: Việt Nam đủ khả năng bứt phá bằng chính nội lực của mình.