TAND TP Cần Thơ vừa tuyên án vụ "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”, gây thiệt hại cho ngân hàng hơn 291 tỷ đồng. Đây là vụ án kéo dài nhiều năm, được dư luận rất quan tâm và tốn nhiều giấy mực của các cơ quan tố tụng.
Tòa tuyên không phạm tội...
Hai nhân vật được “chú ý” nhất trong vụ án này là Lê Thanh Hải (60 tuổi), cựu Giám đốc Agribank Cần Thơ và Nguyễn Huỳnh Đạt Nhân (44 tuổi) - Giám đốc Công ty TNHH MTV Nông thủy sản Tây Nam.
Đây là vụ án kéo dài gần 9 năm kể từ thời điểm có quyết định khởi tố đầu tiên vào cuối năm 2015 với nhiều tội danh được đề cập đến như lừa đảo chiếm đoạt tài sản; cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng; vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Tháng 11/2017, VKSND TP Cần Thơ ban hành cáo trạng truy tố 6 bị can về tội vi phạm quy định cho vay với cáo buộc gây thiệt hại cho ngân hàng trên 393 tỷ, nhiều hơn khoảng 102 tỷ so với mức thiệt hại 292 tỷ đồng trong kết luận điều tra.
Tháng 12/2017, TAND TP Cần Thơ có quyết định trả hồ sơ điều tra bổ sung.
Đầu năm 2018, công an ra kết luận điều tra bổ sung, xác định thiệt hại hơn 304 tỷ đồng… Tháng 4/2018, TAND TP Cần Thơ xét xử vụ án trong 8 ngày thì ra quyết định trả hồ sơ điều tra bổ sung.
Tháng 7/2018, VKSND ra cáo trạng quy kết các bị cáo gây thiệt hại hơn 303 tỷ. Sau đó, tòa xét xử lại tiếp tục trả hồ sơ điều tra bổ sung.
Từ tháng 9/2018 – 6/2019, công an lần lượt ra quyết định đình chỉ điều tra vụ án, phục hồi điều tra và đình chỉ điều tra.
Đầu năm 2022, TAND TP Cần Thơ mở phiên tòa xét xử sơ thẩm lần đầu đã tuyên cả 6 bị cáo không phạm tội.
Sau đó, VKSND kháng nghị toàn bộ bản án sơ thẩm. Tháng 8/2022, xử phúc thẩm, TAND Cấp cao tại TPHCM đã hủy án sơ thẩm để điều tra xét xử lại.
Tòa tuyên phạm tội
Trong phiên xét xử sơ thẩm lần 2, VKSND TP Cần Thơ cho rằng các bị cáo đã vi phạm về quy định cho vay về quy trình, thủ tục hồ sơ, giải ngân... Các bị cáo cấu kết cùng nhau khi thực hiện việc cho vay khi chưa có tài sản đảm bảo; nâng khống giá trị tài sản đảm bảo; cấu kết sử dụng tiền sai mục đích trước khi tiền giải ngân… gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng là thiệt hại cho ngân hàng 291 tỷ đồng.
VKSND TP đề nghị tuyên phạt bị cáo Nhân từ 10-11 năm tù, bị cáo Hải từ 8-9 năm tù…
Trong khi đó, tại tòa bị cáo Nhân cho rằng mình không phạm tội như cáo trạng truy tố. Bị cáo Hải nói “mình chỉ sai sót trong quy trình cho vay chứ không phải sai phạm”.
Tại tòa, luật sư bào chữa cho bị cáo Hải cho biết, không đồng tình với cáo trạng quy kết. Luật sư đề nghị tòa xem xét các yếu tố hình sự hóa quan hệ dân sự và những vi phạm tố tụng nghiêm trọng trong quá trình điều tra, truy tố.
Sau nhiều ngày xét xử, hôm 26/8, TAND TP Cần Thơ đã tuyên án, trong đó HĐXX cho rằng các bị cáo phạm tội vi phạm quy định cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Tòa tuyên phạt bị cáo Lê Thanh Hải 6 năm tù; hai bị cáo Trần Huy Liệu và Nguyễn Huỳnh Đạt Nhân mỗi bị cáo 5 năm tù.
Các bị cáo Bùi Tuấn Anh lĩnh 1 năm 2 tháng 24 ngày tù; Phạm Tường Thi lĩnh 1 năm 2 tháng 13 ngày tù; Nguyễn Văn Đạt nhận 1 năm 2 tháng 28 ngày tù - bằng với thời gian tạm giam. Tòa tuyên 3 bị cáo này đã chấp hành xong hình phạt tù.
Về trách nhiệm dân sự, tòa tuyên buộc bị cáo Nhân có trách nhiệm liên đới với 3 công ty Tây Nam, Nam Bộ Cửu Long, Đồng Bằng Xanh và 2 cá nhân khác trả nợ các khoản vay cho ngân hàng, tổng cộng hơn 1.270 tỷ đồng.
HĐXX xác định, Lê Thanh Hải với vai trò Giám đốc Agribank Cần Thơ biết rõ Công ty Tây Nam không đủ điều kiện, không thuộc đối tượng được vay hỗ trợ lãi suất theo Quyết định số 63/2010, nhưng vì lợi ích cá nhân, muốn tăng trưởng tín dụng… nên bị cáo đã thông đồng, cấu kết với công ty này để làm sai quy định.
Bị cáo Hải đã tạo điều kiện nâng khống giá trị tài sản thế chấp cho Nguyễn Huỳnh Đạt Nhân vay tiền, sử dụng tiền vay (theo chính sách ưu đãi) không đúng mục đích, trong đó, bị cáo Nhân gửi lại Agribank lấy lãi. Khi bị phát hiện, ông Hải cố tình che giấu, hợp thức hóa việc làm trái quy định.
Bị cáo Nguyễn Huỳnh Đạt Nhân có quan hệ với Agribank Cần Thơ, dù biết rõ công ty của mình không thuộc đối tượng hưởng chính sách vay vốn ưu đãi lãi suất nhưng đã cố tình lợi dụng chính sách để trục lợi cá nhân.
Bị cáo Nhân đã cấu kết, thông đồng cùng Hải, Liệu tìm mọi cách để được vay theo chính sách ưu đãi lãi suất. Nhân chỉ đạo nhân viên lập khống chứng từ hợp thức hóa, nâng khống giá trị tài sản đảm bảo; sử dụng vốn vay không đúng mục đích… dẫn đến mất khả năng thanh toán, gây thiệt hại cho Agribank.
Khi bị phát hiện, Nhân chỉ đạo nhân viên tiêu hủy tài liệu, khai báo khống… Bản thân Nhân không thừa nhận hành vi phạm tội, không hợp tác với cơ quan điều tra, khai báo quanh co, chối bỏ trách nhiệm.
Sau đó, Nguyễn Huỳnh Đạt Nhân đã có đơn kháng cáo.
Bị cáo Nhân kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm theo hướng đề nghị TAND Cấp cao tại TPHCM xét xử phúc thẩm, tuyên huỷ bản án hình sự sơ thẩm để giải quyết lại vụ án từ giai đoạn điều tra.
Trong đơn kháng cáo, bị cáo Nhân nêu đến 12 vấn đề, bị cáo cho rằng mình là người đi vay và không phải là thành viên của bất kỳ tổ chức tín dụng nào nên không thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với tội danh vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.