Theo Japan Times và CNN, các nhà lãnh đạo quốc phòng và ngoại giao hàng đầu của Mỹ và Nhật hôm nay (28/7) tuyên bố, Washington sẽ cải tổ bộ chỉ huy ở Nhật, trao cho cơ quan này "vai trò lãnh đạo trực tiếp" đối với các lực lượng Mỹ trong việc lập kế hoạch tác chiến ở cả thời bình và giữa các cuộc khủng hoảng tiềm tàng. Đây là một trong những lần nâng cấp lớn nhất đối với liên minh Mỹ và Nhật kể từ khi thành lập.
Thông báo trên được đưa ra sau các cuộc hội đàm 2+2 giữa Ngoại trưởng Nhật Yoko Kamikawa và Bộ trưởng Quốc phòng Minoru Kihara với các quan chức đồng cấp Mỹ là Ngoại trưởng Antony Blinken và Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin.
Phát biểu tại cuộc họp báo chung sau cuộc họp, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nói: "Mỹ sẽ nâng cấp Lực lượng Mỹ tại Nhật (USFJ) thành một sở chỉ huy lực lượng chung với các nhiệm vụ và trách nhiệm hoạt động mở rộng. Đây sẽ là thay đổi quan trọng nhất đối với USFJ kể từ khi thành lập... một trong những cải tiến mạnh mẽ nhất trong mối quan hệ quân sự của Mỹ với Nhật trong vòng 70 năm qua". Theo ông Austin, bộ chỉ huy hợp nhất sẽ được nâng cấp từng bước một.
Thông báo chung của các quan chức Mỹ và Nhật viết: "Để tạo điều kiện cho khả năng tương tác, hợp tác và làm sâu sắc hơn các hoạt động song phương chung trong thời bình và trong các tình huống bất trắc, Mỹ có ý định tổ chức lại Lực lượng Mỹ tại Nhật thành một sở chỉ huy lực lượng chung, báo cáo với Tư lệnh Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Mỹ".
Thông qua cách tiếp cận theo từng giai đoạn, trụ sở lực lượng chung mới của USFJ sẽ "nâng cao năng lực và hợp tác hoạt động" với trụ sở chung thường trực mới của Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản, dự kiến sẽ được thành lập trước khi kết thúc năm tài chính này - vào tháng 3 năm sau.
Theo tuyên bố, trụ sở mới của USFJ cũng sẽ "chịu trách nhiệm chính trong việc điều phối các hoạt động an ninh trong và xung quanh Nhật theo Hiệp ước hợp tác và an ninh chung giữa Mỹ và Nhật".
Động thái này có nghĩa là bộ chỉ huy được tái cơ cấu sẽ tiếp quản trách nhiệm chỉ huy tác chiến của khoảng 55.000 quân nhân đồn trú tại Nhật, từ Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Mỹ trong bối cảnh lo ngại gia tăng rằng, sự chậm trễ trong liên lạc song phương có thể khiến các đồng minh phải trả giá đắt trong bất kỳ cuộc xung đột tiềm tàng nào.
Thông báo trên được đưa ra trong bối cảnh Nhật và Mỹ đang theo dõi khu vực - nơi Trung Quốc được coi là ngày càng mạnh mẽ trong việc khẳng định các yêu sách lãnh thổ tranh chấp và Triều Tiên vẫn tiếp tục chương trình vũ khí gây tranh cãi.