Ngày 11/4 (tức ngày mùng 3/3 âm lịch), tại Lễ hội đền Trấn Vũ, phường Thạch Bàn (quận Long Biên, Hà Nội), diễn ra nghi lễ Kéo co ngồi - Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại được UNESCO ghi danh.
Lễ hội đền Trấn Vũ được tổ chức thường niên vào ngày mùng 3/3 (âm lịch) hằng năm, mang bản sắc văn hóa truyền thống nhằm biểu hiện sự tôn kính của con người với thần linh; phản ánh những ước mơ, khát vọng có cuộc sống an bình, tốt đẹp.
Lễ hội cũng là nét sinh hoạt văn hóa xuất phát từ nhu cầu cuộc sống của con người, góp phần củng cố khối đại đoàn kết dân tộc, luôn hướng về nguồn cội; đồng thời là nơi giáo dục truyền thống lịch sử, văn hóa cho thế hệ trẻ tương lai.
Điểm độc đáo của nghi lễ là các đội tham gia ngồi trên nền đất để kéo, người kéo ngồi chân co chân duỗi và xen kẽ, người quay mặt bên này, người quay mặt bên kia của dây. Thông qua trò chơi và nghi lễ Kéo co ngồi, người dân cầu cho mưa thuận, gió hòa và mùa vụ bội thu.
Ngày 19/12/2014, nghi thức Kéo co ngồi đền Trấn Vũ được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Tháng 12/2015, Kéo co truyền thống châu Á đã được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại dưới tên Nghi lễ và trò chơi kéo co, cho 4 quốc gia: Campuchia, Hàn Quốc, Philippines và Việt Nam.
Theo hồ sơ đề nghị của Việt Nam, UNESCO công nhận Nghi lễ và trò chơi kéo co là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại cho 4 tỉnh, thành phố: Lào Cai, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Hà Nội, trong đó có Kéo co ngồi đền Trấn Vũ, phường Thạch Bàn (quận Long Biên, Hà Nội).
Đại diện BTC cho biết, việc tổ chức trình diễn nghi lễ Kéo co ngồi tại Lễ hội đền Trấn Vũ nhằm giúp nhân dân, khách thập phương cùng chiêm ngưỡng nghi lễ cổ của ông cha; tiếp tục thực hiện bảo tồn, phát huy giá trị di sản để nghi lễ này được lưu truyền, gìn giữ cho hôm nay và mai sau.
Về dự Lễ hội đền Trấn Vũ, nhân dân, du khách có dịp chiêm ngưỡng pho tượng Huyền Thiên Trấn Vũ bằng đồng đúc liền khối, chế tác khoảng thế kỷ 18, cao hơn 4m, nặng khoảng hơn 4.000kg. Pho tượng được Chính phủ công nhận là Bảo vật quốc gia năm 2015 và đã đi vào truyền thuyết, gắn liền với lịch sử dựng nước, giữ nước của dân tộc.
Cùng với Bảo vật quốc gia tượng Huyền Thiên Trấn Vũ, hiện nay, tại đền Trấn Vũ còn lưu 23 đạo sắc phong có từ niên đại Cảnh Hưng 44 đến thời Nguyễn (từ năm 1740 - 1940) đã được UBND TP. Hà Nội công nhận là tài liệu lưu trữ quý, hiếm.
Ảnh: Thanh Tùng