Đột tử là sự ra đi đột ngột của một người có vẻ khỏe mạnh do các yếu tố phi bạo lực. Có nhiều lý do dẫn đến tình trạng này, thường do các cơ quan thiết yếu để duy trì sự sống như tim, não, phổi có vấn đề.
Đột tử do tim chiếm từ 70 đến 90% tổng số trường hợp Theo Mayo Clinic, hầu hết trường hợp tử vong do tim ở người lớn tuổi, đặc biệt là bệnh nhân tim mạch. Số ca dưới 35 tuổi rất hiếm, phổ biến ở nam giới hơn.
Bên cạnh đó, ngừng tim đột ngột là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở các vận động viên trẻ. Một số báo cáo ghi nhận khoảng 1 trên 50.000 đến 1 trên 80.000 vận động viên trẻ chết vì đột tử do tim mỗi năm.
Dấu hiệu ít phút trước khi đột tử
Theo Aboluowang, một số bệnh nhân không có biểu hiện bất thường, tuy nhiên đa số thường có các biểu hiện sau:
- Đau ngực dữ dội: Trong số các triệu chứng của đột tử, phản ứng đau đớn là tín hiệu mà người bệnh dễ dàng nắm bắt và cảm nhận nhất. Khi cảm thấy ngực đau dữ dội, co thắt, chèn ép, khó thở, hãy đi cấp cứu ngay.
- Huyết áp bất thường, ngất xỉu: Hạ huyết áp đột ngột kèm theo các triệu chứng như đổ mồ hôi lạnh, khó thở, thậm chí ngất xỉu. Đừng chủ quan cho rằng đó chỉ là một cơn hạ đường huyết đơn giản dễ dẫn tới chẩn đoán sai và không điều trị kịp thời, gây tử vong.
Nếu đã xảy ra ngừng tim, thời gian cấp cứu trong vòng 5 phút, tỷ lệ hồi phục nhịp tim có thể đạt 41,7%. Nếu thời gian đó từ 5 tới 10 phút, tỷ lệ chỉ còn 14,3%.
Nguyên nhân đột tử do tim ở người trẻ
Bất kỳ tình trạng nào gây căng thẳng cho tim hoặc làm tổn thương mô tim đều có thể làm tăng nguy cơ đột tử. Đó là cơ tim phì đại, rối loạn nhịp tim, chấn thương ngực (do bị tấn công vào ngực), dị tật tim bẩm sinh.
Những người có nguy cơ
Nếu gặp phải các tình trạng sau, mọi người nên đi kiểm tra sức khỏe để tầm soát các nguy cơ mắc bệnh:
- Ngất không rõ nguyên nhân: Ngất xỉu khi hoạt động hoặc tập thể dục có thể cảnh báo các vấn đề về tim.
- Khó thở hoặc đau ngực: Những triệu chứng này có thể là dấu hiệu của vấn đề về tim nhưng cũng cảnh báo hen suyễn.
- Tiền sử gia đình có người đột tử do tim.
Có ngăn ngừa được đột tử không?
Nếu một người có nguy cơ cao bị đột tử do tim, bác sĩ sẽ đề nghị họ tránh các môn thể thao mang tính cạnh tranh.
Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của mỗi người, chuyên gia y tế khuyến nghị sử dụng thuốc hoặc phẫu thuật để giảm nguy cơ đột tử. Ví dụ đặt máy khử rung tim (ICD) để theo dõi nhịp tim liên tục. Nếu xảy ra vấn đề về nhịp tim đe dọa tính mạng, ICD sẽ sốc điện để khôi phục lại sự ổn định.
Nhiều trung tâm huấn luyện thể thao có sẵn máy khử rung tim ngoài tự động (AED).