Ra-Glai

Dân số: 146.613 người

(số liệu Điều tra 53 dân tộc thiểu số 01/4/2019)

Người Ra Glai ở trong vùng núi và thung lũng có độ cao từ 500-1000m, tập trung ở các huyện Ninh Sơn (Ninh Thuận), Bắc Bình (Bình Thuận) và một số nơi thuộc Phú Yên, Khánh Hoà, Lâm Ðồng

Bà con sống thành từng pa-lây (làng) trên khu đất cao, bằng phẳng gần nguồn nước. Nhà sàn là nhà ở truyền thống của người Ra-glai. Từ nền đất đến nhà sàn không cao quá một mét. Số thành viên trong nhà thường gồm bố, mẹ và các con chưa lập gia đình. Đứng đầu pa-lây là pô pa-lây (trưởng làng), thường đó là những người có công khai phá đất đầu tiên. Trưởng làng có trách nhiệm làm lễ cúng trời đất khi bị hạn hán nặng.

Trên rẫy đồng bào trỉa cả lúa, bắp, đậu, bầu bí và cây ăn trái. Rẫy được phát bằng chà gạc, rựa hoặc rìu. Cư dân sử dụng đoạn gỗ ngắn, nhọn đầu để trỉa giống, làm cỏ rẫy bằng chiếc cào nhỏ và thu hoạch lúa bằng tay...

Trong xã hội người Ra-glai mẹ hay vợ là chủ nhà có quyền quyết định trong gia đình. Cô gái nếu ưng thuận chàng trai nào thì nói với bố mẹ lo lễ cưới chồng. Trong hôn nhân, ngoài quyền của người mẹ, tiếng nói của ông cậu khá quan trọng.

Người Ra-glai có nhiều dòng họ: Chăm Ma-léc, Pi Năng, Pu Pươi, Asah, Ka-tơ... trong đó họ Chăm Ma-léc là đông hơn cả. Mỗi họ đều có một sự tích, truyền thuyết kể về nguồn gốc của họ mình.

Người Ra-glai công nhận có một thế giới thần linh là Giàng, bao gồm cả thần thiện và ác. Tin vào sự tồn tại vong linh của người chết. Người Ra-glai có những trường ca, truyện thần thoại, truyện cổ tích mang giá trị lịch sử, nghệ thuật và có tính giáo dục sâu sắc.

Người Ra-glai hay chơi thả diều và thi thả diều. Hàng năm sau mùa thu hoạch, cả làng hội tụ thịt trâu, bò, lợn để tạ ơn Giàng (thần) và ăn mừng lúa mới.