Nhận lời mời của Bộ trưởng Ngoại giao New Zealand Nanaia Mahuta, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã thăm chính thức New Zealand và đồng chủ trì Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam – New Zealand lần thứ nhất.

Theo Trang thông tin Bộ Ngoại giao, ngày 14/9, ngay sau lễ đón chính thức theo nghi lễ trọng thể Maori (Powhiri và Paramanawa) tại Nhà quốc hội, hai Bộ trưởng đã đồng chủ trì Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam – New Zealand lần thứ nhất theo tinh thần Kế hoạch Hành động triển khai quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - New Zealand giai đoạn 2021-2024.

Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn và Bộ trưởng Ngoại giao New Zealand Nanaia Mahuta 

Bộ trưởng Ngoại giao New Zealand Nanaia Mahuta đánh giá cao việc hai nước lần đầu tiên triển khai cơ chế Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam – New Zealand có ý nghĩa quan trọng, góp phần thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - New Zealand trên các lĩnh vực hợp tác song phương cũng như trên các diễn đàn khu vực và quốc tế.

Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn cảm ơn sự đón tiếp chu đáo, nồng hậu theo nghi lễ Maori độc đáo mà phía New Zealand đã dành cho đoàn Việt Nam; bày tỏ vui mừng đến thăm đất nước New Zealand tươi đẹp và giàu lòng mến khách, khẳng định Việt Nam luôn coi trọng việc tăng cường quan hệ hữu nghị tốt đẹp với New Zealand, một Đối tác chiến lược của Việt Nam ở khu vực Nam Thái Bình Dương đồng thời là Đối tác chiến lược của ASEAN.

Kim ngạch thương mại song phương năm 2021 tăng cao

Tại Hội nghị hai bên cho rằng kể từ khi nâng cấp lên Đối tác chiến lược (7/2020), quan hệ Việt Nam – New Zealand đã có nhiều bước tiến triển thực chất hiệu quả ở mọi lĩnh vực trên cơ sở tích cực triển khai các văn kiện hợp tác đã ký kết, trong đó có Chương trình Hành động Việt Nam – New Zealand giai đoạn 2021-2024…

Mặc dù khó khăn do dịch bệnh COVID-19, hai bên duy trì trao đổi đoàn và tiếp xúc bằng các hình thức linh hoạt, qua đó tăng cường tin cậy chính trị và giữ đà hợp tác toàn diện; kim ngạch thương mại song phương năm 2021 tăng cao: 26,7% so với năm 2020, đạt 1,3 tỷ USD; New Zealand cam kết tiếp tục dành ODA cho Việt Nam 26,7 triệu đô-la New Zealand trong giai đoạn từ tháng 7/2021 - 6/2024. Các lĩnh vực khác như an ninh - quốc phòng, giáo dục - đào tạo, nông nghiệp… đều được thúc đẩy trên cơ sở phát huy tinh thần hợp tác hữu nghị.

Hai Bộ trưởng nhất trí cho rằng hai nước còn có nhiều tiềm năng và cơ hội hợp tác, khai thác lợi thế và đáp ứng nhu cầu của nhau. Trên tinh thần đó, hai Bộ trưởng đã trao đổi các biện pháp để tiếp tục làm sâu sắc hơn quan hệ song phương trên tất cả các lĩnh vực.

Cụ thể là tiếp tục củng cố quan hệ chính trị tin cậy thông qua tăng cường trao đổi đoàn và tiếp xúc cấp cao, duy trì các cơ chế hợp tác và đối thoại song phương; thúc đẩy hơn nữa hợp tác kinh tế, thương mại, tận dụng hiệu quả những cơ chế hợp tác kinh tế hiện có như Ủy ban Hỗn hợp về Kinh tế Thương mại và Đối thoại Nông nghiệp cấp cao cũng như triển khai tốt các hiệp định thương mại thế hệ mới như CPTPP, RCEP mà hai bên đều là thành viên.

Hai nước còn có nhiều tiềm năng và cơ hội hợp tác, khai thác lợi thế và đáp ứng nhu cầu của nhau. 

Trao đổi về việc xem xét thuận lợi cho hàng hoá tiếp cận thị trường của nhau, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đề nghị phía New Zealand tạo điều kiện hơn nữa cho hàng nông sản Việt Nam xuất khẩu sang New Zealand, trước mắt là quả chanh tươi, bưởi và nhãn. 
Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn cảm ơn New Zealand đã dành ODA giúp Việt Nam thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) trong những năm qua và bày tỏ mong muốn New Zealand tiếp tục hỗ trợ ODA cho Việt Nam trong các lĩnh vực như nông nghiệp bền vững, ứng phó biến đổi khí hậu, y tế và đổi mới sáng tạo.

Bộ trưởng Nanaia Mahuta nhất trí tạo điều kiện cho doanh nghiệp Việt Nam tăng cường đầu tư và kinh doanh tại New Zealand trong các lĩnh vực Việt Nam có tiềm năng như chế biến, bán buôn bán lẻ, nông nghiệp...

Về giáo dục – đào tạo, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đề nghị phía New Zealand tăng số lượng học bổng chính phủ cho sinh viên Việt Nam, cấp học bổng cho cán bộ các bộ, ngành và địa phương Việt Nam và tạo thuận lợi cho sinh viên Việt Nam trở lại học tập tại New Zealand sau đại dịch.

Về hợp tác lao động, du lịch và giao lưu nhân dân, hai Bộ trưởng đã thảo luận về việc tăng hạn ngạch cho công dân Việt Nam tham gia Chương trình Lao động Kỳ nghỉ New Zealand và nối lại các chuyến bay thẳng giữa hai nước.

Về hợp tác an ninh – quốc phòng, Bộ trưởng Mahuta nhất trí tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong đào tạo lực lượng gìn giữ hòa bình, hợp tác chống tội phạm xuyên quốc gia, chia sẻ kinh nghiệm phòng chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn…

Về các lĩnh vực hợp tác mới, hai bên cho rằng cần nghiên cứu, thúc đẩy các lĩnh vực phù hợp với tiềm năng và yêu cầu, mục tiêu của hai bên như chống biến đổi khí hậu và giảm phát thải theo hướng hiện thực hóa các cam kết COP-26; bảo tồn và phát triển rừng, phát triển nông nghiệp bền vững và thân thiện với môi trường, hợp tác nghề cá và bảo vệ môi trường biển…

Nhân dịp này, hai Bộ trưởng đã thảo luận về tình hình khu vực và quốc tế; nhất trí tiếp tục phối hợp và ủng hộ lẫn nhau tại các tổ chức và diễn đàn đa phương, đặc biệt là Liên hợp quốc và ASEAN. Hai bên chia sẻ lập trường về bảo đảm hoà bình, ổn định, an ninh, hợp tác và phát triển ở khu vực dựa trên luật lệ, giải quyết các vấn đề trong đó có Biển Đông trên cơ sở luật pháp quốc tế, tôn trọng Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982.

Bộ trưởng Nanaia Mahuta tái khẳng định New Zealand coi trọng quan hệ Đối tác chiến lược đã thiết lập với ASEAN và sẽ tham gia hỗ trợ các cơ chế tiểu vùng trong đó có Mê Công.

Ngày 08/12/2021, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã ký trực tuyến Chương trình hành động Việt Nam – New Zealand giai đoạn 2021 – 2024 với Bộ trưởng Ngoại giao New Zealand Nanaia Mahuta nhằm triển khai quan hệ Đối tác chiến lược giữa hai nước. Tham dự lễ ký có Đại sứ New Zealand tại Việt Nam, Đại sứ được chỉ định của Việt Nam tại New Zealand cùng lãnh đạo một số đơn vị của Bộ Ngoại giao hai nước.

Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn bày tỏ tin tưởng rằng với nội dung phong phú và sâu rộng, Chương trình hành động Việt Nam – New Zealand giai đoạn 2021 – 2024 sẽ thúc đẩy hơn nữa quan hệ Đối tác Chiến lược giữa hai nước trên mọi lĩnh vực trong thời gian tới.

Bộ trưởng bày tỏ vui mừng trước việc hai bên vẫn linh hoạt duy trì đều đặn các cơ chế hợp tác trên các lĩnh vực chính trị, quốc phòng, nông nghiệp, y tế trong năm vừa qua trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 tiếp tục diễn biến phức tạp. Nhân dịp này, Bộ trưởng đã chúc mừng New Zealand vừa tổ chức thành công Tuần lễ Cấp cao APEC, góp phần nâng cao vai trò và vị thế của New Zealand trên trường quốc tế.

Bộ trưởng Ngoại giao New Zealand phát biểu nhấn mạnh coi trọng quan hệ Đối tác chiến lược với Việt Nam, chia sẻ về tình hình dịch bệnh COVID-19 đang diễn biến phức tạp tại Việt Nam và bày tỏ sẵn sàng hợp tác với Việt Nam trong phục hồi kinh tế; cảm ơn và đánh giá cao sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành hai nước thời gian qua trong việc hoàn thiện Chương trình hành động và mong muốn tăng cường hơn nữa hợp tác với Việt Nam trong các lĩnh vực như thương mại – đầu tư, giáo dục, kinh tế số và biến đổi khí hậu, trong đó có việc hai bên hợp tác phấn đấu đạt kim ngạch thương mại 2 tỷ USD vào năm 2024.

Về hợp tác tại các diễn đàn khu vực và quốc tế, Bộ trưởng cảm ơn sự ủng hộ mạnh mẽ của Việt Nam khi New Zealand đảm nhiệm cương vị Chủ tịch APEC 2021 và nhấn mạnh New Zealand là một trong những đối tác đối thoại lâu đời nhất của ASEAN; chia sẻ quan điểm với Việt Nam về một khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương hoà bình, ổn định, bao trùm, tuân thủ luật pháp quốc tế với ASEAN đóng vai trò trung tâm.

Mạnh Hưng, Hữu Khôi, Thu Hằng