Theo hồ sơ vụ việc, vào tháng 8/1996, UBND tỉnh Thái Bình có quyết định số 306 thu hồi 2.813m2 đất của HTX nông nghiệp Lạc Đạo, xã Trần Lãm (nay là phường Trần Lãm, TP Thái Bình) để quy hoạch khu dân cư (2.100m2) và làm nhà trẻ, rãnh thoát nước (713m2).

Tỉnh Thái Bình cho phép xã Trần Lãm bán 41 lô đất ở khu dân cư Rọc Mành cho 41 hộ dân để lấy tiền xây dựng nhà trẻ, rãnh thoát nước, xây dựng hạ tầng.

Số tiền bán đất khi đó là 12 triệu đồng/lô 60m2. Toàn bộ tiền thu được (492 triệu đồng) đã được sử dụng vào việc xây dựng hạ tầng của xã (gồm đường giao thông, nhà trẻ). 

26 năm qua, người dân mệt mỏi đi đòi đất

26 năm qua, người dân mòn mỏi mà không được giao đất đã gửi đơn kiến nghị tới chính quyền các cấp.

Ông Phạm Ngọc Toan, nguyên Bí thư, Chủ tịch xã Trần Lãm (sau này là phường Trần Lãm) giai đoạn 1996 – 2017 xác nhận, kiến nghị của người dân hoàn toàn chính đáng. Ông cũng chính là người thực hiện chủ trương quy hoạch khu dân cư Rọc Mành bán đất cho dân để lấy tiền xây dựng hạ tầng theo chủ trương của UBND tỉnh Thái Bình phê duyệt năm 1996.

“Ao Rọc Mành khi đó là vùng ngập trũng, không có đường vào. Tỉnh cấp chủ trương cho phép xã san lấp để tạo quỹ đất bán cho người dân lấy tiền xây dựng hạ tầng. 

Khi đó, đất bán ít người mua, vì thời điểm đó khó khăn, số tiền 12 triệu đồng/lô là rất lớn. Một thời gian dài sau đó, xã mới bán được hết, lấy tiền để xây dựng hạ tầng. Tiền bán đất được sử dụng đúng mục đích làm hạ tầng, xây nhà trẻ… nhưng đất thì chưa chia cho bà con. Tiền mua đất đều có phiếu thu, hiện vẫn được lưu giữ”, ông Toan cho biết.

Tuyến đường quy hoạch đi qua khu dân cư Rọc Mành khiến quỹ đất bị thiếu hụt 2 lô đất

Theo ông Toan, 41 hộ dân mua đất của xã, nhiều người đến nay đã mất; nhiều người không đủ kiên nhẫn chờ đợi, đã bán, chuyển nhượng cho người khác. Những hộ mua đất về sau lại tiếp tục chờ đợi hàng chục năm qua.

Năm 1998, xã Trần Lãm tiếp tục thu mỗi hộ 5 triệu đồng để san lấp ao Rọc Mành lấy mặt bằng với cam kết, sau khi lấp ao xong sẽ chia đất ở cho người mua. 

“Đất của khu dân cư Rọc Mành hiện vẫn còn, chưa bị lấn chiếm hay chồng lấp dự án, nhưng đến nay vẫn chưa bàn giao cho người dân. Thời điểm tôi còn công tác đã ý kiến với thành phố nhưng chưa xử lý dứt điểm được”, ông Toan xác nhận.

Chưa bàn giao đất vì… thiếu 2 lô đất

Nguyên nhân chưa giao đất cho người dân được lý giải là do vướng mắc về quy hoạch tuyến đường Trần Lãm được điều chỉnh nhiều lần khiến diện tích đất khu dân cư Rọc Mành bị thiếu hụt diện tích.

Con đường vào trường mầm non Tâm Việt đi qua khu dân cư Rọc Mành khiến quỹ đất bị thiếu hụt 2 lô. 

Ngày 25/3/2011, UBND TP Thái Bình đã có tờ trình số 67 gửi UBND tỉnh xin ý kiến về việc giải quyết tồn tại về giao đất làm nhà ở cho 41 hộ dân. 

Theo tờ trình, tới thời điểm năm 2011, quy hoạch tuyến đường Trần Lãm được UBND tỉnh phê duyệt tại bản vẽ quy hoạch ngày 22/2/2005 và được điều chỉnh tại quyết định số 1685 ngày 29/7/2009. Khu đất ao Rọc Mành vẫn được quy hoạch thành khu dân cư.

Cỏ dại mọc cao lút bên trong khu dân cư bỏ hoang

UBND TP cho rằng, diện tích của cả khu đất có thay dổi do ảnh hưởng của đường nội bộ từ phố Ngô Thì Nhậm sang đường Trần Lãm. TP đề xuất UBND tỉnh cho phép TP được tự điều chỉnh quy hoạch chia lô cho phù hợp với thực tế để giao đất cho các hộ dân. 

Đối với 2 lô bị thiếu so với số lô xã đã thu tiền trước đây do bị ảnh hưởng của đường nội bộ sẽ bố trí vào vị trí khác trên địa bàn phường.

Cụ thể: chiều dài mặt đường khu dân cư Rọc Mành là 179,4m được quy hoạch 39 lô đất ở gồm 37 lô có diện tích 66m2 (4m x 16,5m); một lô có diện tích 80,5m2; 1 lô có diện tích 70m2 để giao cho 39 hộ; 02 hộ còn thiếu sẽ được bố trí ở vị trí khác.

Về giá đất, đối với diện tích 60m2/lô các hộ đã nộp tiền cho UBND xã Trần Lãm (có phiếu thu) sẽ không phải nộp thêm; đối với diện tích đất chênh lệch (lớn hơn 60m2) các hộ phải nộp theo khung giá đất quy định tại thời điểm năm 2011.

Mặc dù UBND tỉnh chấp thuận phương án giao đất cho các hộ dân từ năm 2011, nhưng không rõ vì lý do gì, TP Thái Bình vẫn chưa giao đất cho người mua.

Tiếp đó, tháng 4/2011, Sở Xây dựng tỉnh Thái Bình tại báo cáo số 265 gửi UBND tỉnh đề xuất phương án lập quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 toàn bộ khu ao Rọc Mành với diện tích khoảng 1,4ha thành khu dân cư đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, trong đó quy hoạch 41 lô đất có diện tích bằng nhau (60m2, kích thước 3,64m x 16,5m) để giao đủ cho 41 hộ. 

Theo Sở Xây dựng, phương án này phù hợp với quyết định của UBND tỉnh từ năm 1996 và tương ứng với số tiền mà UBND phường Trần Lãm đã thu của 41 hộ dân, không có hộ nào phải nhận đất từ vị trí khác. Ngoài ra, sẽ không phát sinh thắc mắc, khiếu kiện khi triển khai dự án.

Phương án 2 là theo đề xuất của UBND TP Thái Bình tại tờ trình số 67. Tuy nhiên, phương án này sẽ phát sinh việc bố trí 2 lô đất khác bị thiếu hụt cho 2 hộ dân ở vị trí khác, dễ phát sinh thắc mắc, khiếu kiện. 

Ngày 4/5/2011, Chủ tịch UBND tỉnh Thái Bình (khi đó là ông Phạm Văn Sinh) tại văn bản số 744 đã chấp thuận phương án 1 theo đề xuất của Sở Xây dựng là quy hoạch khu dân cư Rọc Mành 1,4ha trong đó bố trí 41 lô đất để trao trả cho 41 hộ dân, diện tích đồng đều 60m2/lô.

UBND tỉnh Thái Bình chỉ đạo UBND TP thực hiện ngay khi nhận được công văn 744.

Tuy nhiên, dù UBND tỉnh đã có văn bản chấp thuận phương án nhưng không rõ vì lý do gì, UBND TP Thái Bình vẫn chưa thực hiện.