Ngày 17/9, Liên minh an toàn thông tin CYSEEX tổ chức hội thảo “AI & Cyber Security – Kiến tạo tương lai bảo mật thông minh” tại Hà Nội. Sự kiện nhận được sự bảo trợ của Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm công nghệ cao - A05 (Bộ Công an), Hiệp hội An ninh mạng quốc gia - NCA và Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ CNTT Việt Nam – VINASA.

ung dung AI trong an ninh mang 2.jpg
Theo Chủ tịch Liên minh CYSEEX, trong 3 năm qua, các hoạt động của Liên minh tập trung vào diễn tập thực chiến để nâng cao năng lực và chia sẻ kinh nghiệm trong phòng chống các mối đe dọa trên mạng.

Chia sẻ về chủ đề của hội thảo, ông Nguyễn Xuân Hoàng, Phó Chủ tịch MISA, Chủ tịch Liên minh CYSEEX cho hay: Các nguy cơ về an ninh mạng đang ngày càng gia tăng, đặc biệt khi hacker lợi dụng AI để tiến hành tấn công, xâm nhập hệ thống ngày càng tinh vi và khó lường.

Theo thống kê năm 2024, tấn công mạng có yếu tố AI tăng hơn 60% so với năm trước, gây thiệt hại toàn cầu hàng trăm tỷ USD. AI vừa là thách thức mới, vừa là "chìa khóa vàng" giúp các tổ chức phát hiện, ứng phó, bảo vệ hệ thống chủ động, nhanh chóng và hiệu quả hơn tới 45%.

“Trong bối cảnh đó, hội thảo “AI & Cybersecurity - Kiến tạo tương lai bảo mật thông minh” được tổ chức với mục đích tập hợp cộng đồng cùng nhận diện nguy cơ và chủ động đón nhận các giải pháp AI hiện đại để bảo vệ không gian số của doanh nghiệp Việt Nam”, ông Nguyễn Xuân Hoàng nói.

Phát biểu tại sự kiện, Trung tướng Nguyễn Minh Chính, Phó Chủ tịch thường trực NCA nhấn mạnh: Phát triển AI không chỉ là một nhiệm vụ khoa học công nghệ, mà còn là bài toán chính trị, chiến lược và đạo đức. Nếu làm tốt, Việt Nam có thể vừa tận dụng được sức mạnh vô hạn của AI, vừa chủ động ứng phó với các thách thức chưa thể dự báo.

ung dung AI trong an ninh mang 1.jpg
Phó Chủ tịch thường trực NCA Nguyễn Minh Chính phát biểu tại hội thảo “AI & Cyber Security – Kiến tạo tương lai bảo mật thông minh”.

Chỉ rõ vai trò cùng những lợi ích to lớn của AI trong đời sống, Trung tướng Nguyễn Minh Chính cũng nhận xét: Song hành với lợi ích là những nguy cơ và thách thức ngày càng phức tạp. Trong khi cộng đồng khoa học và doanh nghiệp đang nỗ lực phát triển các hệ thống AI vì lợi ích nhân loại, những xu hướng lạm dụng AI để phục vụ mục đích vi phạm pháp luật cũng đang xuất hiện.

Trong không gian mạng hiện nay, dữ liệu là “tài nguyên”, thuật toán là “quyền lực” và AI đã trở thành “vũ khí mềm” mang sức mạnh định hình thực tại. Nếu không được bảo vệ đúng cách, chính các hệ thống AI có thể bị lợi dụng để gây tổn hại nghiêm trọng đến kinh tế, xã hội và an ninh quốc gia.

“Bởi vậy, đảm bảo an ninh mạng cho AI phải là cấu phần mặc định ngay từ khâu thiết kế - vận hành - kiểm soát. Chỉ khi được bảo vệ vững chắc, AI mới có thể thực sự phát huy giá trị vì con người, vì sự phát triển an toàn và tự chủ của đất nước”, Trung tướng Nguyễn Minh Chính nêu quan điểm.

Đại diện NCA cũng cho biết, để phát triển AI bền vững, thể chế, công nghệ và nguồn nhân lực là 3 yếu tố nền tảng cần được triển khai đồng bộ. Nhận định con người là yếu tố then chốt, đại diện NCA khẳng định: Từ nhà nghiên cứu, kỹ sư, chuyên gia an ninh mạng đến nhà quản lý và người sử dụng - tất cả đều cần được trang bị đầy đủ kiến thức, kỹ năng, đạo đức và ý thức pháp luật. Họ không chỉ là những người kiến tạo và vận hành hệ thống AI, mà còn là lực lượng nòng cốt trong phòng ngừa, phát hiện và đấu tranh với những loại tội phạm công nghệ cao trên mạng.

W-ung dung AI trong an ninh mang.jpg
Chuyên gia Vũ Ngọc Sơn trình bày tham luận "Ai làm chủ AI?" tại hội thảo.

 Dẫn số liệu chỉ 5% doanh nghiệp, tổ chức ứng dụng thành công AI theo khảo sát của MIT, chuyên gia Vũ Ngọc Sơn, Giám đốc Công nghệ Công ty NCS, Trưởng Ban Nghiên cứu, tư vấn phát triển công nghệ và hợp tác quốc tế của NCA cho rằng các doanh nghiệp, tổ chức muốn triển khai AI cần có cái nhìn thực tế, phải đào sâu, hiểu rõ về AI để tránh tình trạng “Thầy bói xem voi” khi nhìn nhận, đánh giá các mô hình AI hiện nay.

Bên cạnh thách thức về công nghệ và tài chính, con người cũng là thách thức lớn trong ứng dụng AI vào an ninh mạng. Phân tích của chuyên gia Vũ Ngọc Sơn chỉ ra rằng: AI phụ thuộc rất nhiều vào năng lực của người sử dụng; AI không giúp cho một người chưa giỏi chuyên môn, chưa có đủ trình độ, năng lực có thể tốt lên; và nếu doanh nghiệp, tổ chức không có con người, hệ thống và quy trình tốt thì việc “nhân đôi tri thức” nhờ AI đôi khi lại tạo ra những lỗ hổng. Đặc biệt, theo ông Sơn, nếu doanh nghiệp, tổ chức không có con người, nhân lực tốt thì chưa nên nghĩ đến việc dùng AI ngay.

Đưa ra lời khuyên với các doanh nghiệp muốn ứng dụng AI trong công tác an ninh mạng, chuyên gia Vũ Ngọc Sơn khuyến nghị: Yếu tố then chốt chính là con người. AI chỉ “phóng đại”, “nhân đôi” những gì đã có sẵn. Nếu doanh nghiệp có đội ngũ nhân sự an ninh mạng đủ giỏi, AI sẽ gia tăng năng lực đó lên; nhưng ngược lại, nếu chưa có nền tảng nhân sự vững chắc, chất lượng, trình độ của nhân sự chưa cao, việc đầu tư chỉ vào công nghệ sẽ khiến điểm yếu lộ rõ hơn, thậm chí làm gia tăng rủi ro.

“Cũng vì thế, ứng dụng AI vào an ninh mạng phải kết hợp với đầu tư cho đào tạo, tập trung xây dựng đội ngũ chuyên gia và thiết lập quy trình chuẩn. AI chỉ phát huy giá trị khi đặt vào tay những người biết làm chủ”, chuyên gia Vũ Ngọc Sơn nhấn mạnh.